Esperanto kaj Religio
Simpozio
okaze de la 36-a Korea Kongreso de Esperanto
Iksan, 8 Aŭgusto 2004
에스페란토와 종교
제36차 한국에스페란토대회 기념 심포지오
2004년 8월 8일, 익산
8 Aŭg.(09:00-12:00)
09:00-09:05 Saluto de la KEA-Prezidanto LEE Jung-kee
09:05-09:10 Saluto de la Fakestro de Eksteraj Aferoj de Wonbulismo KIM Hyochol
09:10-09:30 1. Enkonduka Prelego: "Esperanto kaj Religio" (LEE Chong-Yeong)
09:30-09:50 2. Ŭonbulismo kaj Esperanto (HONG Sungcho)
09:50-10:10 3. Oomoto kaj Esperanto (MAEDA Sigeki)
11:10-11:20 (Paŭzo)
10:20-10:40 4. Bahaismo kaj Esperanto (Klarita Velikova)
10:40-11:00 5. Kristanismo kaj Esperanto (MA Young-tae)
11:00-12:00 6. Konkludo kaj adopto de la simpozia rezolucio
"Rolo de Religioj por la Esperanto-Movado" Prezidas: LEE Chong-Yeong
La sciencistoj pri futuro diras, ke estonteco de homaro dependas de la forto de religio.
Ĉu harmonio ĉu konflikto inter religioj, kio estas grava punkto por teni mondpacon.
Por solvi la konflikton inter religioj, la sola solvo estas tio, ke ĉiuj religioj devas akcepti la religian doktrinon unu al la alia kun toleremo.
Se ili ne povus akcepti la toloremecon, la mondo estos ĉirkaŭita de konflikto kaj batalado pro la diferenco de doktrinoj.
La lingva problemo ene de Eŭropa Unio estas tre serioza en nuna momento.
Ili uzas 20 oficialajn lingvojn kadre de EU, kio estas tro maloportuna kaj neefika.
Aliflanke, la negativaj okazaĵoj pro angl-lingva imperiismo okazas de loko al loko sur terglovo.
La sola ŝlosilo por lingva problemo en la mondo estas tio, ke ni, homaro devas akcepti 'Esperantismon' t.e 'Unu gento du lingvoj'.
Tio estas firma sinteno de ĉiuj esperantistoj.
Jen estas ekzisto-kialo de Esperanto.
Esperanto devas esti uzata por la paco de homaro kiel ilo de toleremo.
Por respekti reciprokajn lingvojn,
por akcepti aliajn religiojn,
ni devas fari la mondon, kiel pacplenan neston de homaro.
Tra la simpozio ni rekonfirmu ke 'la homaro estas unu', kaj ke Esperanto estas nura ilo por interkompreniĝo kaj dialogo inter religioj.
Kun koraj dankoj,
-------
Esperanto kaj Religio
LEE Chong-Yeong / Honora prezidanto
Korea Esperanto-Asocio (Lee@esperanto.net)
1. Esperantismo
Por trakti pri la rilatoj de Esperanto kaj religioj, ni devas komenci ekde la difino de "Esperantismo".
Kiam Lazaro Ludoviko Zamenhof, la iniciatoro de Esperanto, festis la naskiĝon de Esperanto en 1887, kantante; "Malamikeco de la nacioj Falu, falu jam temp' estas! La tuta homaro en familio kununuigi sin devas". Kaj ĉe la 1-a Universala Kongreso de Esperanto en 1905, li kantis; "En la mondon venis nova sento, tra la mondo iras forta voko". Tiel Zamenhof emfazis la fundamentan spiriton de Esperanto, kiun li nomis "interna ideo" de Esperanto. Zamenhof konsideris, ke homoj malamas kaj batalas ĉefe pro la lingva bariero, kaj ĝi devas esti detruata por ke homaro povas vivi pace kaj amike.
Sed estis multaj influemaj Esperantistoj kiuj asertis, ke Esperanto devas esti uzata nur kiel lingvo. Ili diris, ke "Esperanto devas esti nur lingvo kaj ne devas esti kuniĝinta kun iu ideo; alie oni pensus ke ĉiuj Esperantistoj havas la saman ideon kaj tiuj, kiuj ne ŝatas la ideon, ne amus ankaŭ Esperanton mem. Pro tio, la 1-a Universala Kongreso de Esperanto en 1905 oficiale adoptis la difinon de "Esperantismo", jena:
“Esperantismo estas penado disvastigi en la tuta mondo la uzadon de lingvo neŭtrale homa, kiu, ne entrudante sin en la internan vivon de la popoloj kaj neniom celante elpuŝi la ekzistantajn lingvojn naciajn, donus al la homoj de malsamaj nacioj la eblon komunikigadi inter si; . . . Ĉiu alia ideo aŭ espero, kiun tiu aŭ alia Esperantisto ligas kun la Esperantismo, estos lia afero pure privata, por kiu la Esperantismo ne respondas.”
Eĉ estis aliaj kiuj asertis, ke vorto la "privata" devas esti anstataŭgita de "malpermesata".
2. Homaranismo
Por Zamenhof, Esperanto estas ne nur lingvo sed la lingvo kun ideo. Li emfazis la internan ideon entenatan en Esperanto. kaj diris, ke ".... ĉiuj ŝatis Esperanton ne tial, ke ĝi alproksimigas la cerbojn de la homoj, sed nur tial, ke ĝi alproksimigas iliajn korojn, . . . Tiuj Esperantistoj, kiuj apartenas al nia afero ne per sia kapo, sed per koro, ĉiam sentos kaj ŝatos en Esperanto ĝian internan ideon. Por li, la interna ideo esperantisma prezentas senton kaj esperon nedifinitajn pri fratiĝo inter homoj sur neŭtrala lingva fundamento."
Poste Zamenhof difinis "la internan ideon de Esperanto" en la formo de "homaranismo". Li difinis, ke "la homaranismo estas instruo, kiu ne deŝirante la homon de lia natura patrujo, nek de lia lingvo, nek de lia religianaro, donas al li la eblon eviti ĉian malverecon kaj kontraŭparolojn en siaj nacia-religiaj principoj kaj komunikigadi kun homoj de ĉiuj lingvoj kaj religioj sur la fundamento neŭtrale homa, sur la principoj de reciproka frateco, egaleco kaj justeco.” Li klarigis la difinon en "La Deklaracio pri Homaranismo", kaj jen estas la resumo de lia difino de la homoranismo:
(Fig. 1) Esenco de la Homaranismo de Zamenhof
Homo(Idealo Kultura vivo
pure homaj) (Neŭtrala lernejo)
Gentoj(Homaro Nacio(Loĝantaro de
egalrajta) patrujo)
Lando(Apartenas Egaleco Lingvo(Lingvoj persona,
al loĝantaro) kaj internacia)
Frateco AMO Justeco
Familia Vivo Religio(Mistera, senkorpa
(Memvola Neŭtraleco Forto kiu regas la mondon)
lingvo)
Patrujo(Apartenas Templo(Memvola
al la loĝantaro) kaj neŭtrala)
Patriotismo(Servo Praktika aplikado
por sampatrujanoj) (Homarana kunveno)
3. Esperanto, la Ponto por Unueco el Diverseco
Esperanto estas grandega ponto por atingi la unuecon el diversecoj, tenante ĉiujn diversecojn.
Esperanto estas neŭtrala internacia komuna lingvo, kiu celas esti la ponto por atingi lingvan unuecon el lingva diverseco, tenante lingvajn diversecojn de ĉiuj lingvoj.
Esperanto ankaŭ servas kiel la ponto por ideologia unuceco el ideologia diverseco. La baza fundamento de la unuigita ideologio estas, ke "homo superas ideologiojn", kaj ĝiaj fundamentaj elementoj estas "toleremo kaj komprenemo". Zamenhof asertis, ke neniu ideologio havas rajtojn detrui homojn eĉ nome de "plibonigo“.
Esperanto ankaŭ estas la ponto inter religioj. Zamenhof konsideris sin mem religie libera. Kvankam li estis judo kaj devis partopreni hebrean kunvenon, li rezignis dirinte, ke "Mi mem bedaŭinde devas stari flanke de la afero, ĉar laŭ miaj konvinkoj, mi estas 'homaro', kaj mi ne povas ligi min kun la celado kaj idealoj de speciala gento aŭ religio".
Por li, Dio estas potenca senkorpa mistera "Fortego" kiu regas la mondon. Li pensis, ke Dion ĉiuj malsame prezentas, sed ĉiuj egale sentas en koro;
Al Vi, ho potenca senkorpa mistero,
Fortego, la mondon reganta,
Al Vi, granda fonto de l’ amo kaj vero
Kaj fonto de vivo konstanta.
Al Vi, kiun ĉiuj malsame prezentas,
Sed ĉiuj egale en koro Vin sentas,
Al Vi, kiu regas, al Vi, kiu reĝas,
Hodiaŭ ni preĝas.
Kuniĝu la fratoj, plektiĝu la manoj,
Antaŭen kun pacaj armiloj!
Kristanoj, hebreoj aŭ mohametanoj
Ni ĉiuj de Di' estas filoj.
(Preĝo sub la Verda Standardo)
Esperantismo kun homaranismo estas grandega ponto kiu ligas religian diversecon en religian unuecon. La "Dio" en la unuigita religio estas "la plej alta mistera forto kiu regas la mondon, kaj la baza instruo estas "agu kun aliuloj tiel, kiel vi dezirus, ke aliuloj agu kun vi".
Zamenhof pensis, ke Esperanto (kaj la homaranismo) povas esti la ponto inter diversaj religioj.
(Fig. 2) Grandega Ponto por Unueco el Diverseco
Diverseco ---> Ponto ---> Unueco
Lingva Lingva Unueco
Diverseco Komuna lingvo, ŝirmilo por
protekti naciajn lingvojn.
Religia Unueco
Esperantismo Dio: Fortega mistera forto
Religia + kiu regas la mondon.
Diverseco Homaranismo Principo: Agu kun aliuloj tiel, kiel
vi deziras al aliuloj agi kun vi.
Ideologia Unueco
La valoro de homo superas ideologiojn.
Enhavo de ideologio: toleremo, komprenemo.
Ideologia Neniu ideologio rajtas detrui homojn
Diverseco eĉ nome de plibonigo.
4. Esperanto, la Lingvo de Amo
Zamenhof lamentis "Sub la Verda Standardo":
Homaron Vi kreis perfekte kaj bele,
Sed ĝi sin dividis batale;
Popolo pololon atakas kruele,
Frato fraton atakas ŝakale.
Por homoj kunvivadi pace, la amo estas nepre bezonata. Pro tio amo estas la plej komuna elemento de ĉiuj religioj.
La interna ideo entenata en Esperanto estas la ‘amo’, kaj tio ĉi estas la fundamenta bazo de Esperanto. Pro tio, Esperanto estas "la internacia lingvo de amo".
Cerbo = Materialo
Cerbo + Koro = Homo
Internacia Lingvo + Amo = Espernato
Kvankam ĉiu religio havas proprajn instruojn, la komuna bazo de ĉiuj religioj, laŭ homaranismo estas du: 1) "amo" al homaro, kaj 2) agu kun aliuloj tiel, kiel vi deziras al aliuloj agi kun vi. Pro tio, Esperanto estas la plej taŭga lingva ilo por internacie disvastigi ĉiujn religiajn instruojn, ĉar la interna ideo de Esperanto bone kongruas kun ĉiuj religioj.
Antaŭe, Latino estis uzata kiel komuna lingvo tutmonde en la ritaro por la Sankta meso en katolikaj preĝejoj en ĉiuj landoj. Nun la ritaro estas en ĉiu nacia lingvo, kaj alilandanoj ne komprenas ĝin, kvankam la rito estas la sama. Eĉ inter la katolika gvidantaro la lingva barilo kaŭzas problemojn.
La ideala situacio estas, ke ĉiu religio havas ĝiajn sanktajn librojn komune kompreneblajn de ĉiuj nacioj kun malsamaj lingvoj. Por tio, Esperanto estas jam pruvita taŭga ilo. Tio bezonos longan tempon. Sed se ni konsentas, ke la ideala situacio estas nepre bezonata, ni devas prepari la grundon.
Unue, ĉiu religio traduku ĝiajn sanktajn librojn, ritaron, kaj himnojn en Esperanton.
La esperanta versio estos tre utila disvastigi la religiajn instruojn al multaj nacioj en la mondo tre efike kaj ekonomie. Multaj religioj jam faras la laboron.
Due, ĉiu religio instruu Esperanton, aŭ stimulu la instruadon de Esperanto al ĝiaj eklezianoj, uzante la esperanto-version de ĝiaj sanktaj libroj. Tio stimulos la lernadon de Esperanto kaj la religian instruon. Kiam la eklezianoj vizitas aliajn landojn, ili sentos kvazaŭ hejme viziti preĝejojn kaj kredantoj de la sama religio.
Trie, dum la internacia kunveno de religiaj gvidantoj, ne nur de inter-religiaj kunvenoj sed ankaŭ kunveno de la gvidantoj de la sama religio, oni dokumentu kaj parolu en la facile lernebla Esperanto. Tiu aranĝo multe kontribuos al la efikaj kaj ekonomiaj internaciaj religiaj kunvenoj.
Fine, ni kune aprecu la fundamentan ideon de Lazaro Ludoviko Zamenhof kiu dediĉis sian vivon por detrui diskriminacion inter nacioj kaj por protekti lingvajn aspektojn de homaj rajtoj de malfortaj homoj, pere de konstruo de demokratia kaj justeca internacia lingva ordo:
Sur neŭtrala lingva fundamento
Komprenante unu la alian,
La popoloj faros en konsento
Unu grandan rondon familian.
-------
Ŭonbulismo kaj Esperanto
HONG Sungcho / Prezidanto
Esperantista Asocio de Ŭonbulismo
1. Prologo
La kreinto de Esperanto Zamenhofo naskiĝis la 15an de decembro 1851 en la urbo Bialistoko siatempe regata de Rusio, plurjarcente aparteninta al Litova Granda Duklando kaj nun estanta en Pollando. En tiu urbo loĝis rusoj, poloj, germanoj kaj hebreoj. Ĉiuj el ili parolis apartan lingvon kaj neamike rilatis unu la alian. Tio terure turmentis Zamenhofon en la infanaĝo kaj li plene konvinkiĝis, ke la diverseco de lingvoj estas la ĉefa kaŭzo, kiu disigas la homan familion kaj dividas ĝin en malamikajn partojn. Li ripetadis al si, ke kiam li estos grandaĝa, li nepre forigos tiun ĉi malbonon, kaj penadis krei neŭtralan lingvon por ĉiuj homoj facile lerneblan kaj egale komunikeblan. Fine, li, 25-jara, publikigis la unuan libron de Esperanto kun la ruslingva titolo Doktoro Esperanto, Lingvo Internacia la 26an de julio 1887 en Varsovio. Hodiaŭ el la artefaritaj lingvoj plej vaste uzata estas Esperanto pledanta por dulingvismo (Ĉiu kun sia lingvo, Esperanto por ĉiuj!) kaj preskaŭ en ĉiuj landoj de la mondo aktivas esperantistoj.
La fondinto de Ŭonbulismo Sotesano naskiĝis la 5an de majo 1891 en fora vilaĝo de Koreio siatempe minacata per imperiisma invado. Ekde la infanaĝo li havis demandojn pri la naturaj fenomenoj de la universo kaj senĉese faris ĉiajn penojn por solvi ilin. Fine, li, baldaŭ 25-jariĝonta, iluminiĝis pri la vero la 28an de aprilo 1916. Li esprimis la veron jene: Ĉiuj estaĵoj enestas en unu esenco kaj ĉiuj instruoj devenas de unu fonto, en kio la vojo de eterno kaj la principo de karmo fundamentas unu la alian kaj formas unu rondaĵon. Kaj sub la slogano: Jam progresas materio, ni disvolvu la spiriton!, li dediĉis sin por pligrandigi la spiritan potencon de la homoj sklave suferantaj pro materialismo. Hodiaŭ Ŭonbulismo estas unu el la ses grandaj religioj en Koreio kaj kun temploj en dekoj da landoj strebas por pli kaj pli disvastiĝi en la mondo.
Sotesano naskiĝinta 40 jarojn pli poste ol Zamenhofo vivis 26 jarojn en la sama tempo, sed ne havis kontaktojn kun Zamenhofo, nek kun Esperanto. Ili ambaŭ starigis al si demandojn en la infanaĝo kaj rezulte de sia persista studado publikigis kiel 25-jaraj junuloj Ŭonbulismon kaj Esperanton respektive al la mondo. Zamenhofo volis savi per lingvo la homaron el la malfeliĉoj pro la diverseco de lingvoj, dum Sotesano volis savi per religio la homaron el la malfeliĉoj pro la superregado de materia civilizo. Iliaj spiritoj de homaramo fine renkontiĝis en 1980.
Antaŭ ol paroli pri la Ŭonbulana Esperanto-movado, mi ŝatus skize prezenti Ŭonbulismon.
2. Kompendio de Ŭonbulismo
Ŭonbulismo komenciĝis per la granda iluminiĝo de Sotesano en 1916; ĝi celas konduki ĉiujn vivulojn al paradizo, pligrandigante spiritan potencon kaj venkante materian potencon per verreligia kredo kaj realmorala trejno; ĝi agnoskas la fundamentan veron, kiu pentras en ĉiujn estaĵojn de la universo, kaj nomas ĝin la vero de IlŬonsang; ĝi respektas la budhon ŝakjamunio kaj substrekas ĝisdatigi, vivutiligi kaj popularigi la budhan darmon.
Ŭonbulismo igas homojn kredi, tutkompreni kaj praktiki la veron de IlŬonsang. La vero manifestas sin en ĉiuj estaĵoj kaj ili estas interligitaj per bonfaroj. Sotesano dividis la bonfarojn de ĉiuj estaĵoj en la kvar bonfarojn, kiuj estas ĉiela-tera bonfaro, gepatra bonfaro, kunvivula bonfaro kaj leĝa bonfaro. Por Ŭonbulanoj estas plej grave konscii bonfaron kaj danki en ĉiutaga vivo. Tio estas ĝuste, ke ja budhofiguro estas ĉie, ni adoru budhon ĉiuage. Ŭonbulanoj kun respektemo rilatas al ĉio kiel al budho kaj reale al si alportas feliĉon. Ŭonbulismo kreas egalan socion per la kvar nepraĵoj: kreskigo de propra forto, unuaigo al saĝulo, eduko de aliula infano kaj estimo al sindonulo.
La praktikado de Ŭonbulismo celas, ke homoj ne nur kredu la veron de IlŬonsang, sed ankaŭ per konstanta sinrekonstruado havigu al si la personecon de budho kaj unuiĝu kun la vero. La nepra premiso de tia praktikado estas iamajna medito kaj ieajna medito. Por la korpa vivo necesas vestado, manĝado kaj loĝado. Tiel same, por la spirita vivo necesas koncentriĝo, saĝo kaj precepto. La tri spiritaj nutraĵoj, nome la tri studoj, estas spirita kultivo, afera-principa esploro kaj justaga elekto. Por ili havendas kredo, sinkuraĝigo, scivolo kaj penado, dum forlasendas nekredo, avido, maldiligento kaj malsaĝo. La kvar devizoj de Ŭonbulismo estas ĝustaj iluminiĝo kaj ago, pribonfara konscio kaj danko, utiligo de la budha darmo kaj sindonema servo al publiko.
La aŭtoritato de Ŭonbulismo transdoniĝis de Sotesano, Ĝongsano kaj Desano al la nuna ĉefmajstro (eklezia estro, spirita gvidanto) Ĝŭasano. La Ŭonbulana eklezio, surbaze de la centra sidejo en Iksano, havas 550 templojn en Koreio kaj 51 templojn en aliaj landoj kaj funkciigas 180 edukajn, karitatajn, industriajn kaj similajn instituciojn. La eklezio aktive partoprenas en interreligia kunlaboro enlande kaj internacie. Ĝi membras en Monda Konferenco de Religio kaj Paco, Azia Konferenco de Religio kaj Paco, Internacia Asocio de Religia Libereco kaj Monda Gefrataro de Budhanoj.
3. Disvolviĝo de la Ŭonbulana Esperanto-Movado
1) Ideologia fono homaranismo kaj Ŭonbulismo
Homaranismo de Zamenhofo tiras grandan atenton de Ŭonbulanaj esperantistoj. Ĝi estas lia etika-religia doktrino kaj estis publikigita en 1906. Zamenhofo mem difinis: La homaranismo estas instruo, kiu, ne deŝirante la homon de lia natura patrujo, nek de lia lingvo, nek de lia religianaro, donas al li la eblon eviti ĉian malverecon kaj kontraŭparolojn en siaj nacia-religiaj principoj kaj komunikiĝadi kun homoj de ĉiuj lingvoj kaj religioj sur fundamento neŭtrale homa, sur principoj de reciproka frateco, egaleco kaj justeco. Kaj li asertis: La plej altan por mi ne kompreneblan Forton, kiu estas la kaŭzo de la kaŭzoj en la mondo materia kaj morala, mi povas nomi per la nomo 'Dio' aŭ per alia nomo, sed mi konscias, ke la esencon de tiu Forto ĉiu havas la rajton prezenti al si tiel, kiel diktas al li lia prudento kaj koro aŭ la instruoj de lia eklezio. Neniam mi devas malami aŭ persekuti iun pro tio, ke lia kredo pri Dio estas alia ol mia.
Sotesano esprimis la plej altan Forton de Zamenhofo kiel la veron de IlŬonsang. Li proklamis: La fundamenta principo de ĉiuj religioj en la mondo respektive nomiĝas alimaniere, sed esence estas unu. Ne obstinante en siaj apartaj sistemoj kaj rimedoj, ili do devas komunikiĝadi unu la alian. Tio ja estas la volo de ĉiuj sanktuloj. Ĉi tiu ideo de Sotesano enestas en unu sama principo (Ĉiuj religioj originas el unu principo.) de Ĝongsano kaj konkrete montriĝas per la iniciato de Desano por la Unuiĝintaj Religioj.
Zamenhofo diris: Mi estas homo, kaj la tutan homaron mi rigardas kiel unu familion; la dividitecon de la homaro en diversajn reciproke malamikajn gentojn kaj gentreligiajn komunumojn mi rigardas kiel unu el la plej grandaj malfeliĉoj. Mi vidas en ĉiu homo nur homon, kaj mi taksas ĉiun homon nur laŭ lia persona valoro kaj agoj. ĉian ofendadon aŭ premadon de homo pro tio, ke li apartenas al alia gento, alia lingvo, alia religio aŭ alia socia klaso ol mi, mi rigardas kiel barbarecon.
Tio ja konformas al Ne nur ĉiuj homoj, sed ankaŭ ĉiuj bestoj kaj eĉ plantoj estas niaj kunvivuloj de Sotesano, al unu sama familio (ĉiuj vivuloj estas interligitaj en unu familio.) de Ĝongsano, kaj al La homaro estas unu familio de Desano. La homaranismo de Zamenhofo, kiun li volis enblovi en sian kreitaĵon Esperanto, ja korespondas al la instruoj de la sinsekvaj ĉefmajstroj de Ŭonbulismo. Por Ŭonbulanoj ĝuste tio estas bona motivo facile akcepti Esperanton.
2) Ĉefmajstro Ĝŭasano kaj Esperanto
Se paroli pri la Ŭonbulana Esperanto-movado, ne eblas ne mencii pri la nuna ĉefmajstro Ĝŭasano. Li mem partoprenis plurfoje Esperanto-kursojn en la 1980-aj jaroj kaj konstante pledas por Esperanto. En septembro 1995 li predikis pri Interreligia Kunlaboro por la Konstruo de Monda Komunumo ĉe la Uuniĝintaj Nacioj en Novjorko, memore al ĝia 50-jara Jubileo. En sia prediko li substrekis: Necesas alpreni la komunan lingvon por formi unu familion de la mondo. Mi proponas, ke la lingvo estu Esperanto plej logika kaj scienca, por ke niaj postaj generacioj ne suferu de lingvaj baroj. Esperanto estas la lingvo lernebla facile en kelkaj monatoj kaj apartenanta al nenies nacio. Tial ni povas akcepti ĝin kiel la lingvon de ni ĉiuj. Do oni parolu du lingvojn: gepatran lingvon kaj Esperanton. Se niaj idaroj libere interkomunikiĝos kaj harmonie kunvivos, tio estos la plej mallonga vojo al la tutmonda familiiĝo en egaleco kaj sen privilegio de ajna klaso.
En la samjara oktobro Ĝŭasano ĉeestis la solenan inaŭguron de la 27a Korea Kongreso de Esperanto kaj denove emfazis, ke la mondo devas alpreni Esperanton kiel sian komunan lingvon. En 1998 li ellaboris kaj publikigis sian projekton por antaŭenigi Esperanton. La projekto klare spegulas lian aspiron al Esperanto kiel monda lingvo kaj enhavas la subajn ses etapojn:
1a etapo: alpreno de Esperanto kiel eŭropa komuna lingvo;
2a etapo: alpreno de Esperanto kiel monda komuna lingvo;
3a etapo: preparado dum 20-30 jaroj;
4a etapo: efektiva uzo de Esperanto kun la angla en la internaciaj konferencoj;
5a etapo: uzo de nur Esperanto kaj normigado de fakaj vortoj;
6a etapo: ĉiulerneja edukado de la mondo en Esperanto (en la ŝtata lingvo nur dum leciono de la ŝtata lingvo).
La firma subteno de Ĝŭasano por Esperanto ja estas la plej granda movforto de la Ŭonbulana Esperanto-movado.
3) Atingaĵoj de la Ŭonbulana Esperanto-movado
Post sia ekapero Esperanto bezonis 93 jarojn da longa tempo por alveni al la Ŭobulana eklezio. En 1980 la esperantisto-Ŭonbulano HONG Sungcho organizis la unuan Esperanto-kurson por junuloj de la templo ĝongno en Seulo. La kursfinintoj fondis la rondon Cirklo kaj tre aktivis plurajn jarojn por disvastigi Ŭonbulismon inter esperantistoj kaj Esperanton inter Ŭonbulanoj.
Sub la fervoraj aŭspicioj de la templaj ĉefpastroj Boptaŭono kaj Ĝŭasano, la rondo Cirklo (poste nomŝanĝita al Esperantista Asocio de Ŭonbulismo) eldonis sian organon La Cirklo, aranĝis multajn lingvokursojn kaj vigle partoprenis diversajn Esperanto-aranĝojn. Krome, Ŭonbulanaj temploj kaj trejnejoj estis ofte disponitaj por la korea Esperanto-movado. Ekde la 1990-aj jaroj studentoj pri Ŭonbuliko (estontaj pastroj de Ŭonbulismo) de la universitato Wonkwang lernis Esperanton unu post la alia kaj fariĝis la kerno de la Esperanto-movado.
La Ŭonbulana eklezio akceptas Esperanton kiel unu el la oficialaj tradukataj lingvoj. ĝis nun el la sanktaj libroj de Ŭonbulismo en Esperanton tradukitaj estas Gvidlibro pri Ŭonbulismo, La Fundamenta Instruo, La Sotesana Instruo kaj La Ĝongsana Instruo. En tradukado Esperanto ludas gravan rolon ankaŭ kiel pontolingvo. Ekzemple, el la Esperanta versio La Fundamenta Instruo jam estas tradukita en hispanan, ĉeĥan, polan, litovan, portugalan, italan, bulgaran kaj mongolan lingvojn.
Fine en 2003 plenumiĝis longa deziro de la Ŭonbulanaj esperantistoj. Tio estas, ke nun en la eklezia unviersitato Wonkwang Esperanto estas instruata kiel dua fremda lingvo. Lastatempe inter la laikaj kaj pastraj Ŭonbulanoj pli kaj pli grandiĝas interesiĝo pri Esperanto, kiel supre dirite, pro la subteno de Ĝŭasano, pro la tradukado de sanktaj libroj kaj pro la instruado de Esperanto en la eklezia universitato. Esperantista Asocio de Ŭonbulismo nun reaktivigas sian agadon, organizante la Korean Kongreson de Esperanto kaj tiel plu.
4. Taskoj de la Ŭonbulana Esperanto-Movado
1) Daŭra Esperanto-instruado en la universitato Wonkwang
Enkonduko de Esperanto en la eklezian universitaton Wonkwang estas signifa turnopunkto por la Ŭonbulana Esperanto-movado. Precipe por studentoj pri Ŭonbuliko tio estas ege bona ŝanco ricevi kreditojn kaj lerni Esperanton. La Esperanto-kurso do devas daŭri ĉiam, por ke multiĝu kapablaj esperantistoj. Per Esperanto ili povos aktivi por dialogoj inter religioj kaj diskonigi Ŭonbulismon tra la mondo. Ili povos ankaŭ instrui Esperanton al siaj kredantoj en temploj. Tio ja estas rapida maniero plimultigi Ŭonbulanajn esperantistojn. Krome, dezirindas, ke la universitato estonte fondu Esperanto-fakon kaj iĝu la azia centro de esperantologio.
2) Eldono de periodaĵo
Komence de la Ŭonbulana Esperanto-movado la rondo Cirklo, malgraŭ mankoj, pli-malpli regule eldonis naŭ numerojn de sia organo La Cirklo. Tiutempe la periodaĵo kun plena teksto en Esperanto estis rara en Koreio. Ĝi enhavis plejparte tradukojn de Ŭonbulanaj doktrinoj kaj kontribuis al la diskonigo de la nekonata Ŭonbulismo en Esperantio. Bedaŭrinde, malfavoraj cirkonstancoj ĉesigis ĝian pluan vivadon. Nia urĝa tasko estas revivigi ĝin kaj unue ni povos komenci per retgazeto. Sendube la organo kunigas la membrojn kaj instigas ilin skribi en Esperanto kaj tiel altigi lingvokapablon.
3) Radioelsendo en kaj pri Esperanto
La Ŭonbulana eklezio nun funkciigas radiostaciojn en la urboj Iksano, Busano, Seulo kaj aliaj kaj ankaŭ unu satelitan televidon pri orienta medicino kaj sano. Por ili estas konsiderinde havi regulan programon en kaj pri Esperanto. Tio povas esti ilia bona distingaĵo disde amasegoj da elsendejoj. Ne indas paroli pri la avantaĝo de tiamaniera informado de Esperanto al la popolo.
4) Esperanto-templo en Eŭropo
Ni esperas kaj klopodas, ke en la proksima estonteco fondiĝu la Esperanto-templo de Ŭonbulismo en Eŭropo, kie naskiĝis Esperanto kaj estas pli aktiva Esperanto-movado ol en la aliaj kontinentoj. La templo sisteme diskonigu Ŭonbulismon al mondaj esperantistoj, efike priservu Ŭonbulanajn esperantistojn kaj gvide antaŭenigu la Ŭonbulanan Esperanto-movadon.
5. Epilogo
Mallonga estas la historio de Ŭonbulismo rilate al Esperanto, kompare kun tiu de bahaismo, katolikismo, kristanismo, Oomoto kaj aliaj. Tamen rimarkindas ĝiaj atingaĵoj kun Esperanto. El la koredevenaj religioj Ŭonbulismo havas la plej aktivan rilaton al la Esperanto-movado. Nun la Ŭonbulana Esperanto-movado havas pli favorajn kondiĉojn ol antaŭe kaj do ni plifortigos nian internan kapablon kaj plifirmigos nian kunlaboron kun aliaj religiaj organizoj, kiuj utiligas Esperanton.
Zamenhofo konsciis, ke lingvo devas esti por la homo ne celo, sed nur rimedo. Li deziris, ke ĉiuj nacioj komunikiĝadu per la neŭtrala lingvo Esperanto sur la principoj de frateco, egaleco kaj justeco kaj tiel realigu pacan mondon en unu granda rondo familia. Sotesano strebis, por ke la homaro civilizu sian spiriton per la vera religio Ŭonbulismo kaj tiel ĉiuj individuoj, familioj, socioj kaj ŝtatoj forigu siajn barilojn kaj konstruu pacan mondon en reciproka komunikado.
Sekvante la noblan volon de Zamenhofo kaj Sotesano por la mondo kaj homaro, ni, Ŭonbulanaj esperantistoj, dediĉu nin por plimultigi junajn Zamenhofojn kaj junajn Sotesanojn en la mondo ankoraŭ malpaca.
Iam plenumiĝu do niaj esperoj per niaj klopodoj!
-------
Oomoto kaj Esperanto
Fondiĝo de Oomoto kaj Fudesaki
MAEDA Sigeki
Estimataj kaj karaj gesamideanoj
Mi elkore esprimas korajn dankon kaj gratulon al ĉiuj kiuj iniciatis kaj aranĝis ĉi tiun gravan kunsidon. Por mi estas vere granda honoro, ke mi prosperas partopreni en tia grava kaj signifoplena evento, kia ĉi tiu.
Nu, Oomoto faris unuan krieton en la jaro 1892, 5 jarojn post la apero de Unua libro de D-ro Esperanto en 1887. Sekve en tiu ĉi jaro 2004 Oomoto atingis sian 112-an jaron kaj Esperanto la 117-an.
Kaj 31 jarojn post la apero de Oomoto kaj 36 jarojn post la apero de Esperanto estis enkondukita la esperanta lingvo en Oomoton fare de DEGUĈI Onisaburo, Kunfondinto de Oomoto.
Oomoto estas revelacie naskita religio, t.e. malriĉan 55-jaran vidvinon, nomatan DEGUCI Nao, posedis la Prapatra Dio de la tero, tielnomata Usitora-no-konĵin aŭ Kunitokotaĉi-no-mikoto en februaro 1892. Ĉi tiu Dio instigis sinjorinon Nao, analfabeto, ekpreni tuĉpenikon kaj, kiam Nao ektenis la tuĉpenikon, ŝia mano aŭtomate moviĝis kaj skribis surprizajn aferojn, nome, profetaĵojn kaj avertojn cele al la homaro en la mondo.
Ĉi tiuj revelacioj nomiĝs Fudesaki en japana lingvo. Aldone, Fudesaki signifas sanktan skribon en Oomoto. Kaj la kvanto de ĉi tiuj revelacioj atingis 10 mil volumojn da 20 japanaj paperfolioj dum 26 jaroj ĝis Fondintino ĉieleniris.
Ĉi tiuj revelacioj de Fondintino estas plej grava kaj plej aŭtoritata konstitucio, nepre observenda en Oomoto aŭ inter oomotanoj. Tial, eĉ nun Oomoto antaŭenpuŝas la sanktan projekton de Dio senŝanĝe laŭ la revelacioj.
48 literoj de aboco
En ĉi tiuj revelacioj troviĝas jena indiko.
Per la 48 literoj de aboco Mi, Dio, uniecigos la mondon.
Pri ĉi tiu indiko Kunfondinto jene klarigas en la monata revuo de Oomoto Dia Regno , eldonita en 1923.
En la sankta skribo de Fondintino troviĝas la esprimo “per 48 literoj de aboco Dio unuecigos la mondon”. Ĉi tiu "48 literoj" temas pri simpla kaj facila lingvo. Kompreneble Kunfondinto asertas ke la simpla kaj facila lingvo estas Esperanto.
Samorigineco de ĉiuj religioj
Krom la indiko, supre menciita, troviĝas alia grava indiko.
La riveretoj fluantaj en valoj fine kunfluas en riveregon.
Ĉi tiu esprimo estis interpretebla tiel, ke ĉiuj religioj en la mondo devenas de la sama origino. Jen estas motivo, ke Oomoto pozitive antaŭenpuŝas la interreligian agadon.
Tiel, Kunfondinto Onisaburo unue enkondukis Esperanton en Oomoton, en la jaro 1923 kaj en la sekva jaro 1924 li ekvojaĝis al Mongolio kun kelkaj siaj disciploj kaj en 1925 li fondis la Mondan Religian Federacion en Pekino, kaj ĝian Azian Centron metis en la urbo Kameoka, sidejo de Oomto-Centro. Aldone, en la sama jaro, kiam Kunfondinto enkondukis Esperanton en Oomoton, li jam ligis la kunlaboran rilaton kun Tao-Juan, ĉina religio. Ĉi tio estis efektiva komenco de la interreligia agado por Oomoto.
Internaj kaj eksteraj malfacilaĵoj
Dum tiuj 33 jaroj Kunfondinto devis suferi multajn malfacilaĵojn internaj kaj eksteraj. Kiel mi jam menciis, en 1924 Kunfondinto Onisaburo ekvojaĝis cele al Mongolio, kaj tiam li rakontas jene.
Mi intencas spirite unuecigi la Orientan Azion kaj poste la tutan mondon. Ĉu mia intenco sukcesos aŭ ne, ĉio dependas de Dia volo. Al mi jam nenia hezito. Jen ĝuste nun mi vekiĝis el 30-jara sonĝo.
Ĉi tiu 30-jara sonĝo de Kunfondinto signifas, ke li devis pacienci dum 30 jaroj sen povi praktiki sian revon, nome, internacian strategion de Dia plano. Siatempe, interne de Oomto troviĝis multaj bigotoj, kiuj misinterpretis la Diajn vortojn de Fudesaki kaj kontraŭstaris al la internacia ideo de Kunfondinto. Koncerne ankaŭ la enkondukon de Esperanto, Kunfondinto konfesas, ke por la enkonduko li devis atendi dum dekoj da jaroj pro bigotaj kredantoj.
Sed, kun la alveno de 1920-a jaro la obstakloj en Oomoto malaperis, kaj la kosmopolita ideo de Kunfondinto unufoje malfermiĝis kiel umefloroj, kiuj eltenis severan malvarmegan periodon.
La ideo de UHA
Du jarojn post kiam li alprenis Esperanton kaj unu jaron post la vojaĝo al Mongolio, Kunfondinto Onisaburo fondis Universalan Homaman Asocion, satelitan organizon de Oomoto.
Laŭ Kunfondino la vorto homamo temas pri ambono. Ambono estas ami Dion, ami la tutan homaron, ami la tutan mondon, kaj ami la tutan terglobon. Amo por nur sia familio, amo por nur sia nacio ne estas vera amo, sed ili devas esti ammalbono.
Ankaŭ la ideo de Esperanto estas tute sama kun tiu de Universala Homama Asocio. D-ro Zamenhof, la kreinto de Esperanto faris la ideon homaranismo . Unuvorte ĉi tiu homaranismo celas, ke oni amu ĉiujn homojn sur la tero, kiel siajn gepatrojn kaj gefratojn. Homaranismo celas realigi la idealan mondon per la absolute justa kaj neŭtrala lingvo.
Mondfederismo
Mi devas montri ankoraŭ unu revelacion en Fudesaki, la sankta skribo de Fondintino.
En la mondo ekzistas nur unu suno. Kun sep aŭ ok reĝoj, la mondo senĉese havos konflikoton. Sekve, Dio aranĝis la planon regi la mondon per unu reĝo.
Ĉi tiu esprimo signifas, ke se en la mondo troviĝas multaj suverenecaj regnoj, senĉesa estos konfliktoj aŭ militoj, tial Dio regos la mondon per unu suvereneco. Kaj tamen la esprimo suvereneco ne signifas iun difinitan ŝtaton, sed aludas ian sistemon kiel tiun de mondfederalismo. Tio ke Oomoto jam de frua tempo aktive partoprenas en mondfederisma movado, bazigas sur ĉi tiu ideo de Fudesaki.
Tiamaniere, la origine kosmopolita aŭ internacia pensmaniero de Onisaburo kaj lia denaska spirita kapablo sukcesis ĝuste kompreni Dian volon aŭ planon tra la revelacioj de Fondintino, kaj li komencis energie antaŭenpuŝi la agadojn de Esperanto kaj de UHA.
Du-fojaj persekutoj de japana registaro
Ĉi tie mi tamen devas nepre mencii la du-foje okazintajn subpremegojn de japana registaro kontraŭ Oomoto. Pro la doktrino pri Dio, klarigita de Oomoto, aŭ pro la paŝoj por paciismo, internaciismo kaj la ŝanĝo de aktuala ŝtato, la tiama registaro, iranta sur la vojo de fanatikaj naciismo kaj militismo donis al Oomoto grandan subpremegon, senprecedencan en la historio de la moderna epoko en Japanio, du-foje, en 1921 kaj 1935. Interalie, ĉe la Dua Oomoto-Afero en 1935(“`1945) la registaro ne nur konfiskis la sanktajn terenojn de la organizo, sed ankaŭ detruis ĉiuj ĝiajn instalaĵojn, arestis pli ol 3000 kredantojn kaj el tiuj mortis 16 personoj pro severa torturo. La gesinjoroj DEGUCI Onisaburo kaj Sumiko estis enkarcerigitaj dum 6 jaroj kaj 8 monatoj kiel juĝotoj, sed la afero solviĝis kun la finiĝo de la Dua Mondmilito. Koncerne ĉi tiujn aferojn, al Oomoto estis direktataj kvar akuzoj, t.e. rompo de la Leĝoj por Publika Ordo, Krimo je malrespekto kontraŭ tennoo, rompoj de la Leĝo por eldono kaj por gazetaro. Ĉiun akuzon tamen simple motivis la regado de publika opinio fare de la ŝtato mem; troviĝis neniu suspekto, kiu konformis al kriminala respondeco.
Preskaŭ ekstermita, Oomoto devis suferi multajn jarojn sen forto sin revivigi. Kaj, finfine, tio ke Oomoto povis revivigi kaj komenci denove la agadon, realiĝis en la jaro 1945, 10 jarojn post la eksplodo de la Dua Oomoto-Afero.
Kvankam Oomoto mirakle kaj fenikse reviviĝis, ĝi tamen devis longe suferi la malbonan reputacion de japanaj amaskomunikiloj kaj publiko kiel suspektinda religio, ĝis la generacio de la Tria Gvidantino de Oomoto.
Dum 55 jaroj, de 1945 ĝis 2000, Oomoto, laŭgrade vigliĝinta, sinsekve okazigis grandajn kaj gravajn eventojn, koncernajn al Esperanto kaj al la interreligia agado. Ĉi tie mi prezentu nur rimarkindajn el ili.
Ekde 1972 ĝis 1975 okazis la Arta Ekspozicio de DEGUCI Onisaburo kaj sia familio. Ĝi rondovojaĝis al 13 urboj tra 6 landoj en Eŭropo kaj Nord-Ameriko.
En 1977 sinjoro James Parks MORTON, dekano de la Katedralo de Sankta Johano la Teologo en Novjorko, celebris specialan diservon en la preĝejo de Oomoto en Ajabe.
En 1983 celebris komunan diservon en la formo de poemfesto kun la ĉeftemo "Paco kaj Kreo" en la preĝejo Bansoo-den en Kameoka, Kioto. Ĝin partoprenis reprezentantoj el 12 religiaj skoloj el kvin landoj: Nepalo, Hindio, Srilanko, Usono kaj Japanio.
En 1990 memore al la 40-a jubileo de la mondaniĝo de la urbo, oni okazigis la kongreson de mondfederistoj en Ajabe.
En 1993 okazis Preĝofero kaj Forumo de Tutmondaj Religiuloj; ĉirkaŭ 300 religiuloj kaj sektoj el 17 landoj kolektiĝis por la diskuto kaj komuna preĝo en la formo de poemfesto, en la Oomota preĝejo Ĉusej-den, Ajabe ktp. ktp.
Tiamaniere, en tre mallonga tempodaŭro Oomoto organizis sufiĉe grandskalajn interreligiajn eventojn aŭ partoprenis pozitive en la internacia forumo kaj komunaj diservo kaj preĝo.
Kaj tamen, tre bedaŭrinda estas tio ke por tiaj religiulaj kunvenoj estis uzata la angla lingvo ĉiam. Kiom ajn gravaj aŭ grandskalaj estas la forumoj aŭ pregoj, por tiuj homoj, kiuj ne scipovas la anglan lingvon, ili estas nur malproksime okazintaj eventoj. Laŭ mi, la interreligiaj okazaĵoj sen interkompreniĝo per neŭtrala lingvo malfacile atingas la vere idealan konsekvencon.
En tiu signifo, tre signifoplena kaj grava estas tia evento, kia ĉi tiu, kiu uzas nur Esperanton kaj pritraktas la temon pri la rilato inter Esperanto kaj Religio. Mi do elkore proponas, ke ni religiulaj esperantistoj pli kaj pli klopodu por serĉi la ŝancon kune pripensi la estontecon de homaro kaj kune preĝi al Dio por la eterna paco kaj trankvilo de nia mondo.
Ni ne kritiku alian religion kaj alian doktrinon, sed ni respektu kaj lernu ilin por kompletigi la sian. Ni transsaltu ĉiujn murojn kuŝantajn inter la religioj per Esperanto kaj ĝia interna ideo; ni multe interkonsiliĝu kaj kunpreĝu al Dio por plibonigi nian mondon.
Laste, mi kutime recitas la frazojn de la Tria Kungvidanto de Oomoto, DEGUCI Hidemaru.
Ĝuste ĉi tiu Esperanta lingvo estas Dio, estas Dia lingvo.
Kiu povas uzi ĉi tiun lingvon trovos en ĝi Dion!
-------
Bahaismo kaj Esperanto
Klarita Velikova
"La tago alproksimiĝas kiam ĉiuj popoloj de la mondo akceptos universalan lingvon kaj komunan skribon. Kiam tio estas atingita, ĉiu homo, kiun ajn urbon li vizitos, kvazaŭ eniros en sian propran domon". . . Tiu vere estos homo, kiu hodiaŭ dediĉas sin al la servo al la tuta homaro. . . Ne gloru sin tiu, kiu amas sian landon, sed tiu, kiu amas la tutan homaron. La tero estas nur unu lando, kaj ĉiuj homoj ĝiaj civitanoj."
Baha"u"llah
TUTMONDIĜO
En nia nuntempo la homaro nature iradas al tutmondiĝo. Por kelkaj tutmondiĝo temas pri ekonimia tendenco, por alia - pri proceso de internacia interŝanĝo kaj interkonektiĝo. Kiel ajn oni ĝin vidas: tutmondiĝo estas dinamika proceso kiu kaŭzas sur la terglobo radikajn ŝanĝojn - pozitivajn sed ankaŭ negativajn. Kritikantoj diras ke la kaosa maniero en kiu la merkataj fortoj leviĝis al tutmonda nivelo egalas al danĝera ŝtormo kiu kaŭzas senlaborecon, malegalecon, povrecon, malsanojn, socian disrompiĝon, medidetruajn riskojn, detruon de lokaj tradicioj, frakason de la diverceco, minacojn por homa bonfarto. Tion ankaŭ jam konstatis la nacioj de la mondo dum la 1995 pintkunveno pri sociala evoluo en Kopenhago. Ne eblas nei la negativajn kromefikojn de tutmondiĝo kiuj ankaŭ tutmondiĝis. La demando estas: Tamen kiel eblas mildigi ĝiajn negativajn efikojn kaj plifortigi la pozitivajn?
Oni denove debatas pri la kaŭzoj: ĉu ekonomikaj, teknologiaj, historiaj ktp. Kompreneble tiuj faktoroj estas gravaj sed gravas ankaŭ alia dimensio - la spirita kiu estas ofte neglektita sed estas bazo de ĉio.
La negativajn efikojn de la tutmondiĝo eblas mildigi nur per novforma kaj pli intense internacia kooperado kaj interkonsiliĝado surbaze de nova morala valorsistemo, kiu metas homan bonfarton kaj socian justecon super la aktuale regatan materialismon.
En la homara vivo unu el plej gravaj kaj plej homaj fenomenoj estas la religio - la ĉefa motoro de la spirita evoluo. Nuntempe, kiam la homaro eniras novan epokon de unueco kaj interdependeco en la integriĝo de la homa socio kaj ĝia civilizado la religio estas responsa por la plifortigo de la pozitiva flanko de la disvolviĝado de tutmonda civilizacio, gvidante al progreso.
La religio devus iel helpi la transpaŝon de la eksmodaj konceptoj de parteca separemo kaj superemo ĉu flanke de klasoj, rasoj aŭ nacioj dum la aktualaj tutmondiĝaj procezoj. Ŝlosile estos ke homaro devus rekoni kaj kompreni la novajn spiritajn leĝojn kaj principojn, kiuj regos la novan epokon, kaj ekvivi laŭ ili.
LA NOVA SPIRITA TENDENCO
La tendenco al tutmondiĝo aperiĝas ne nur en la politika kaj ekonomika sfero, sed ankaŭ en la spirita. En la ideologiaj, filozofaj kaj religiaj sistemoj kiuj ekekzistis dum la pasinta jarcento tiu tendenco iom post iom fariĝis pli klara. La spirito de unuiĝo kaj paco inter la nacioj progresante aperis post kiam la historio trapasis terurajn militojn, povrecon, perfortadon, fanatismon, mediodetruadojn kaj malsanojn. Tiuj spertoj naskis Ligon de la Nacioj, poste la Unuiĝintajn Naciojn, oftajn renkontiĝojn de mondaj gvidantoj kaj diversajn interkonsentojn, la postulon starigi tutmondan ordon, la strebo al gardo de homaj rajtoj, la multiĝon de civitanaj organizaĵoj fokusantaj atenton je internaciaj problemoj kaj kunlaboroj, debatojn pri la bezono je tutmonda politika sistemo, la starigon de internacia tribunalo, la progreson de la komunikteknologio, kiu faris la mondon senlima.
Oni ekparolis ankaŭ pri unuiĝo de religioj. En la novaj religiaj sistemoj, kiuj estas kreitaj en la lastaj jarcentoj, oni povus trovi ofte en iu formo esprimitan la ideon de unuiĝo, nova socia ordo kaj monda paco. Ĉiuj tiuj fenomenoj estas rezulto de la nova spirito en la mondo kaj ili indikas ke la homaro komencis atingi iun nivelon de matureco. La nova spirita impulso ebligis al la homaro progresi en sia konscio.
DEVONTIGO AL UNIVERSALA HELPA LINGVO
En la epoko de la tutmondiĝo nepre aperiĝas la bezono kunlabori kaj interŝanĝi informon je diversaj sferoj: ekonomika, politika, kultura, scienca, sociala, religia. La popoloj kaj registaroj de la mondo estas pli kaj pli defiataj atingi komprenon pri la esencaj problemoj de nia komuna estonto. Oni esprimas siajn dezirojn je pozitiva reformado surbaze de nove vekiĝanta espero por la estonteco. Nature kreskas ankaŭ la bezono por internacia helplingvo - por ebligi tiun reformadon per interkompreno kaj interkonsiliĝo. La ĉefaj vojoj per kiuj iuj lingvoj disvastiĝis en la pasinteco kaj fariĝis dominantaj estas: per komerco, per konkero(la venkintoj disvastigis siajn lingvojn perforte), per religioj(ekzemple: latina, hebrea, greka). Kutime la bazo por iu dominanta lingvo estas ekonomikaj kaj politikaj kialoj. Sed en la moderna tempo tiuj tri kutimaj vojoj por disvastigo de lingvoj havas iujn malavantaĵojn kiuj estus baroj al elekto de unu internacia lingvo. Alproksimiĝas la momento kiam la problemo pri helplingvo devas esti diskutata kaj solvata per civilizacia kaj demokrata maniero sur la bazo de vasta internacia konsento. Nuntempe diversaj organizoj - inklude Esperantistoj kaj religiaj organizoj - partoprenas en la proceso, kiu devus igi la registarojn konsideri la bezonon de helplingvo.
Inter la religiaj organizoj estas Bahaa Internacia Komunumo(BIK, neregistara organizaĵo akreditita kun konsulta statuso ĉe UNO). En oktobro 1995 tiu organizo publikigis "Turnopunkto por ĉiuj Nacioj"
La deklaro rekte alvokis "mondajn gvidantojn" konsciiĝi pri sia responso por la homa transvivo kaj pluevoluigi la Unuiĝintajn Naciojn. Inter la proponoj troviĝas ankaŭ tiu enkonduki universalan helpan lingvon. Ĝi proponas la nomumon de altnivela komisiono por komenci zorgan studadon de la afero de internacia helpa lingvo kaj adopto de komuna skribo. La cello estas faciligi la transiron al tutmonda socio pere de plibonigita komunikado inter nacioj. La propono ne imagas la rifuzadon de iu ajn vivanta lingvo aŭ kulturo. La nacioj konservante siajn lokajn kaj naciajn lingvojn estus kuraĝitaj lerni universalan lingvon. La BIK tamen ne estas protagonisto de iu ajn specifa lingvo por plenumi tiun postenon. Se la registaroj de la mondo interkonsentos pri iu ekzistanta lingvo aŭ pri planita, nova lingvo por internacia uzado la Bahaa komunumo subtenos ĝin.
La fondinto de Bahaa kredo en Persujo Baha"u"llah("La Gloro de Dio", 1817-1992), kiu alvokis la homojn al spirita renaskiĝo, fine de la deknaŭa jarcento skribis:
"Ho membroj de la parlamentoj tra la mondo! Elektu vi ununuran lingvon por la uzo fare de ĉiuj surtere kaj adoptu vi same skribon komunan. . . .Tiu ĉi kaŭzos unuecon . . . kaj montriĝos la plej granda ilo por antaŭenigi harmonion kaj civilizacion, ho ke tion vi perceptu !
LA ESPERANTO-MOVADO KAJ LA BAHAA KREDO
L.Zamenhov, kiu kreis la internacian lingvon Esperanton ĉirkaŭ 30 jaroj post la komenciĝo de Bahaa religio (en jaro 1844) diris :
"Mi multe interesiĝas pri la bahaa movado, ĉar ĝi estas unu el la grandaj internaciaj movadoj, kiu, simile al la nia, instruas pri homa frateco kaj alvokas la homojn kompreni unu la alian kaj lerni ami sin reciproke. La bahaanoj komprenos la Internan Ideon de Esperanto pli bone ol la plimulto de la aliaj homoj. La esenco de tiu ĉi ideo estas "surbaze de neŭtrala lingvo rompi la murojn, kiuj apartigas la homojn, kaj kutimigi ilin vidi sian proksimulon kiel homon kaj fraton". Pro tio mi pensas, ke, kiam la bahaanoj lernas Esperanton, ĝia interna ideo estos granda morala forto,, kiu deviigas ilin disvastigi ĝin, sendepende de iliaj apartaj kredoj. Mi ĉiam opinias, ke la plej favoraj laborantoj por Esperanto estas tiuj, kiuj aprezas ĝian internan ideon . . ."
La rilatoj inter Esperanto kaj Bahaismo havas kaj teorian kaj praktikan aspekton. La teoria fontas el la eldiroj de la tri centraj personecoj el la unua jarcento de Bahaismo: Baha"u"llah, Abdu"l-Baha kaj lia nepo, difinita kiel Gardanto de la Kredo, Shoghi Effendi.., kaj krome el la klarigoj de la nuna gvida institucio, La Universala Domo de Justeco(en Hajfo, Izraelo).
Baha"u"llah preskribas la adopton de universala lingvo kaj skribo. Lia skriboj antaŭvidas du ŝtupojn en tiu procezo.
"La unua ŝtupo konsistas en la elekto de ekzista aŭ inventita lingvo, kiu tiam estos instruata en ĉiuj lernejoj de la mondo kiel dua (helpa) apud la gepatraj lingvoj... La dua ŝtupo, en la dista futuro, estos la fina adopto de unu sola lingvo kaj komuna skribo por ĉiuj surtere."(Kitab-I-Aqdas, noto 193)
Abdu"l-Baha diris:
"Vi skribis pri la lingvo Esperanto. Tiu ĉi lingvo disvastiĝos kaj universaliĝos certagrade, sed poste lingvo pli kompleta ol tio aŭ la sama lingvo trairos kelkajn ŝanĝojn kaj modifojn kaj estos adoptata kaj fariĝos universala. Mi esperas ke doktoro Zamenhof estas asistata per la nevidebla konfirmo kaj faros grandan servon al la mondo homara." (parolado en kunveno de esperantistoj en Germanio, Aprilo, 1913)
". . .Tial estas la plej bona solvo, fondi unu helplingvon, uzebla por ĉiuj popoloj. D-ro Zamenhof estas la fondinto de tia ĉi lingvo. Kiam nun tiu ĉi lingvo estas instruata en ĉiuj publikaj lernejoj de la mondo, tiam la popoloj atingos la superan kulturstaton, tiam ĉiu devas lerni nur du lingvojn, la gepatran lingvon kaj la internacian lingvon . . . Do, internacia helplingvo estas certe la fundamento por la kununigo de la popoloj kaj granda potenco por unuigi la religiojn . . . Kiel bela kaj mirinda estus interkompreniĝo per unu lingvo. Tiam la oriento kaj okcidento povus unuiĝi kaj ni estus kvazaŭ unu nacio."(parolado de Abdu"l Baha,"Germana Esperantisto", Majo, 1913)
La unua mencio de Bahaismo en esperanta periodaĵo estis eble en "Amerika Esperantisto", dec. 1911. Tiu artikolo prezentas Bahaismon kiel religunuigan movadon.
En 1913-1914 pli ofte aperas artikoloj ligitaj al la vojaĝoj de Abdu"l-Baha"(la plejaĝa filo de Baha"u"llah) tra okcidenta Eŭropo kaj norda Ameriko. Almenaŭ du el liaj paroladoj antaŭ esperantistaj kunvenoj aperis en esperantaj gazetoj. Jam tiutempe unuaj bahaanoj aktivis helpe de Esperanto. Abdu"l-Baha" atentigis bahaanojn pri Eesperanto-movado kaj kuraĝigis ilin lerni la lingvon kaj kunlabori kun esperantistoj en la Okcidento. Li forte subtenis la penetron de Esperanto en Iranon kaj Mezazion. Krome tiuj bahaanoj, kiuj portis la Kredon al Orienta Azio, al Japanio kaj Ĉinio, estis aktivaj esperantistoj kaj tie aktivis ne nur per sed por la lingvo.
En 1925 aktivecoj de bahaanoj dum UK estis kunordigitaj de Martha Root, unu el plej konataj tiam bahaanoj, pere de kiu en la sekva jaro la filino de d-ro Zamenhof, Lidia akceptis la bahaan kredon por si. Alia elstara aktiveco estis la fondo en 1925 de la gazeto kaj eldonejo "La Nova Tago" - La Internacia Bahaa Esperanto-Gazeto. En ĝia stabo kunlaboris F.Gerstner, H.Grossman, Martha Root, Lidia Zamenhof, J.Esslemont, Avgust Forel. Dum pluraj jaroj la gazeto bone prosperis. F.Gerstner skribis:
"Ni volas . . . 1. konigi al la Esperantistaro la ideojn de la Baha"I-Movado kaj 2. disvastigi la Esperantismon en Baha"I-rondo."
La rilatoj inter Esperantismo kaj Bahaaismo komenciĝis antaŭ la unua mondmiilito kaj fine kondukis al la fondo de Bahaa Esperanto-Ligo (BEL) en 1972.
LA SPIRITO DE BAHAISMO KAJ ESPERANTO
"La intergenta diseco kaj malamo plene malaperos nur tiam, kiam la tuta homaro havos unu lingvon kaj unu religion"
L.L.Zamenhof
Studado de la verkoj de L.Zamenhof konvinkus nin ke la esenco de ĉio estas la unuiĝo de la homaro en pacan kaj justan "grandan rondon familian", estas homara unueco bazita sur unueco sur du terenoj: lingvo kaj religio. Por Zamenhof Esperanto estis ilo por celo multe pli granda ol nur lingve sin reciproke komprenataj homoj. Li celis "interfratigitan homaron". Li eĉ provis apud la internacia lingvo vivigi ankaŭ universalan etikon kiel ponton inter la diversaj religioj. La konceptoj de Zamenhofa Homaranismo estas: unu Dio kiel nekoneblan Kreinton de ĉio, unu homaro vivonta en paco kiel unu granda homa familio, la kongruo inter la esencaj instruoj de la Grandaj Instruistoj de la pasinteco, akordo inter religio kaj scienco, universala helpa lingvo.
La Bahaa instruo fokusiĝas al la unueco de Dio, la unueco de la religio, la unueco de la homaro.
Ni povus trovi plenan kongruon kun tiuj ideoj kaj aspiroj de Zamenhof en la vizio de Abdu"l -Baha, kiu parolas pri la "sep kandeloj de l" unueco":
La unua kandelo estas UNUECO EN LA POLITIKA SFERO.
La dua - UNUECO DE PENSADO EN MONDAJ ENTREPRENOJ.
La tria - UNUECO EN LIBERECO.
La kvara - UNUECO DE LA RELIGIOJ
La kviina - UNUECO DE LA NACIOJ.
La sesa - UNUECO DE LA RASOJ.
La sepa - UNUECI DE LA LINGVO
En la gazeto "Nova Tago" la skribadoj de bahaanoj montras lian konvinkon ke Esperanto estas ĝuste tiu internacia helpa lingvo profetita en la Bahaa skriboj.
Lidia Zamenhof en letero(marto, 1938) skribis:
"tiu lingvo, kiu - mi estas profunde konvinkita - estis kreita rekte sub la influo de Baha"u"llah, kvankam la aŭtoro de la lingvo tion ne sciis."
La spirita esenco de Bahaismo, de ĉiuj progresaj religioj en la mondo, samkiel de Esperanto ŝajnas simila: unueco en diverseco sur bazo de amo, strebante al kono kaj adoro de la Kreinto.
La vojo al gvidado estas vojo de amo kaj kompato, ne de perforto kaj devigo. Tio estas la volo de Dio en la pasinteco kaj estos Lia volo ankaŭ estontece" Bab ("la pordego"- la antaŭulo de Baha"u"llah, 1819-1850)
-------
Kristanismo kaj Esperanto
MA Young-tae / Prezidanto
Lingva Komitato de KEA
Saluton, karaj gesinjoroj! Mi pensas, ke tiu ĉi simpozio estas aranĝita por atingi la celon de nia movado disvastigi Esperanton al la tuta homaro, enkondukante kaj utiligante Esperanton en ĉiujn kampojn.
Ni kristanaro enkondukis Esperanton en la mondon de Kristanismo frue en la 1910-aj jaroj kun la celo disvastigi Esperanton en kristanisman mondon kaj Kristanismon en Esperantujon, kaj faris jenajn movadojn: fondi organizojn kiajn KELI kaj IKUE, eldono de esperanta Sankta Biblio, publikigo de organoj, Diservo en Esperanto, okazigo de kongresoj de kristanaj esperantistoj.
Unuavice, mi volas diri al vi, pri kio estas Kristanismo. Verŝajne, multaj homoj pensas, ke ankaŭ Kristanismo estas la religio nur por ricevi benon kaj por eniri en la ĉielregnon post morto. Sed ĉi tio estas simila al tio, kvazaŭ oni vidas nur la branĉojn, ne vidante la trunkon de arbo.
Se mi diru al vi pri unu libro, kiu estas plej furora nuntempe en Esperantujo, mi povas prezenti al vi 'Vojaĝon en Esoeranto-Lando', verkita de d-ro Boris Kolker. Tiu ĉi libro estas konstante vendata en multaj jaroj, kaj naskiĝis eĉ hejmpaĝo por tiu libro kaj en ĝi oni prezentas siajn postlegajn impresojn pri tiu libro kaj estas superflua la rekomendaj leteroj por legi ĝin.
En la enkonduka parto de la libro aperas la rusa vorto 'Perestroika'. Ĉi tio estas la termino uzata por reformo kaj malfermo de Rusio. Rilate al Perestroka, Koker diris, 'Kion ni reformu kaj malfermu? Vera Perestroika estas la movado por reakiri la originan figuron de Rusio.
Jes, kredi kaj servi al Dio signifas ne nur por preĝi por beno kaj eniri en ĉielregnon, sed ankaŭ reakiri la originajn figurojn de homoj. Ĉi tio estas la fundamenta dogmo kaj celo de Krestanismo.
De nun mi ŝatus diri al vi pri tiu ĉi problemo en kvin ŝtupoj.
1. Kia estis al homa origina figuro?
2. Kio do igis la homonj perdi la originan figuron de homo kaj forlasi Dion?
3. Ĉu la Kristanismo povos vere savi la perversan hamaron?
4. Kia lingvo estas Esperanto por Kristanismo, kaj kion Kristanismo povas fari por disvastigi Esperanton?
5. Kiuj organizoj do troviĝas en kristanisma mondo rilate al Esperanto, kaj kion ili faras?
-------- * -------
1. Kia estis la homa origina figuro?
Laŭ la Sankta Biblio, 'En la komenco Dio kreis la ĉielon kaj la teron', kaj poste kreis ankaŭ homon. Homo estis kreita, por ke li vivu ĝuante ĉian kreitaron en la ĝardeno Eden sen malĝojo, doloro, larmoj, morto, kaj disiĝoj.
Ĉi tio estis la origina figuro de homo. Des pli grave estas, ke la Sankta Biblio estas 'la Vortoj de Dio', kaj 'la Vortoj de Eterna Vivo', kiuj plenumiĝos, antaŭ ol la ĉielo kaj la tero forpasos(Mateo 5:18).
2. Kio do igis la homonj perdi la originan figuron de homo kaj forlasi Dion?
Peko igis la homon forlasi de sia origina figuro kaj fariĝi perversa homo.
Kio do estas la peko, ke homo forlasu de sia origina figuro kaj fariĝu perversa homo?
'Peko' estas 'hamartia' en greka lingvo. Ĝi signifas, ke sago pafita ne trafas la celon kaj preterflugas ĝin.
Kiel tiu devianta sago, peko signifas, ke homo vivas ne konforme al la Volo de Dio.
Dio diris: Ne manĝu la fruktojn de la arbo, kiu estas en la mezo de la ĝardeno (Genezo 3:3). Tiu Vorto estis la simbolo de la aŭtoritato de Dio kaj la 'sekreto' teni la originan sanktan figuron de homo.
Sed, homo forgesis la Vorton de Dio, kaj estis logita de Satano, kiu diris, "Se vi manĝos la tabuan frukton, malfermiĝos viaj okuloj, vi fariĝos kiel Dio, kaj vi scios bonon kaj malbonon(Genezo 3;4). Ĉi tio estis la unua peko, kiun homo faris.
Pekinte, homo ektimis Dion kaj evitis Lin. Kaj la pago de la peko estis malsano, doloro, morto, kaj envenis en la mondon 'malfeliĉo'.
Post tio, homo estis forpelita de la ĝardeno Edeno kaj perdis sian originan figuron. Tiel envenis la 'prapeko' en la mondon, kaj ĉiuj homaranoj naskiĝis kun la prapeko, kaj devis vivi kaj morti kun ĝi.
La unua kaj dua veroj en la 59a ĉapitro de Jesaja en Malnova Testamento estas skribite, "Vidu, ne mallongiĝis la mano de la Eternulo, por ke ĝi ne povu helpi; kaj ne malakriĝis Lia orelo, por ke Li ne aŭdu. Nur viaj krimoj estis disigilo inter vi kaj via Dio, kaj viaj pekoj kovris antaŭ vi Lian vizaĝon, por ke Li ne aŭdu"
La peko de homo starigis muron inter homo kaj Dio, kaj devigis homon vivi sen komunikado kun Dio.
3. Ĉu la Kristanismo povos vere savi la hamaron perversan?
En la antikva tempo de Chosun-Dinastio estis la kutimo, ke riĉaj pekuloj aĉetis malriĉajn homojn kontraŭ mono, kaj igis ilin esti batita anstataŭ la riĉaj pekuloj. Kaj la pekoj de la riĉuloj estis pardonitaj.
Sed, la pekoj, kiujn homoj faris antaŭ Dio, ne estas pardoneblaj tiamaniere. Tio, kion iu ajn homo ne povas pardonpeti anstataŭe, estas la prapeko.
La Kristanismo estas la religio, ke Jesuo, la Filo de Dio, venis en la mondon en karno de homo, estis krucumita sur la kruco por elĉeti la pekojn de ni ĉiuj, elverŝis tutan sangon en Sia korpo, post tri tagoj releviĝis, kaj donis al ni la 'esperon' saviĝi el la potenco de morto, se iu ajn kredas al Li. La Vortoj de Sankta Biblio pruvas tion. Halejuja!
La Sankta Biblio ne estas la skribaĵo, kiun homoj skribis laŭ sia volo, sed "Ĉar neniam profetaĵo estas alportita per homa volo; sed homoj, movataj de la Sankta Spirito, parolis laŭ Dio", kaj ĝi estas la grandega historia rekordo, kiun verkis 40 homoj dum 1,600 jaroj.
4. Kia lingvo estas Esperanto por Kristanismo, kaj kion Kristanismo povas fari por Esperanto-movado?
Esperanto estas la Internacia Lingvo, disvastiĝinta en pli ol cent civilizitaj landoj. Ĝi fariĝis la lingvo egala al ĉiuj, kiun ĉiuj ajn povas uzi tute egale kaj sencermonie super nacioj kaj religioj.
Por plenumi la suverenan ordonon de Dio, t.e. disaŭdigi la evangelion ĝis la mondfino, ni bezonas la internacian lingvon, kiu estas egala al ĉiuj kaj facile lernebla por egala interparolado. En tiu senco Esperanto estas plej ideala lingvo por evangelizado.
En hodiaŭa tago, la terglobo fariĝis nomata Monda Vilaĝo super landlimoj. Se ni volas, ni povas facile vojaĝi eksterlanden. Pro tio ni kristanoj planas eduki misiistojn, kiuj estas armitaj per Esperanto, kaj igi ilin agadi por la evangelizado en fremdaj landoj.
Tiu ĉi klopodo utiligi Esperanton fare de kristanoj ebligos prezenti al la neesperantistaj kristanoj la noblan spiriton kaj utilecon de Esperanto, kaj certe helpos por fruigi la tagon atingi la 'finvenkismon', t.e. la tagon, kiam la tuta homaro uzos Esperanton.
5. Kiuj organizoj do troviĝas en kristanisma mondo rilate al Esperanto, kaj kion ili faras?
La organizoj, kiuj rilatas al Esperanto, estas KELI, IBM, kaj IKUE.
▣ KELI estas la mallongigo de Kristana Esperantista Ligo Internacia.
KELI estis fondita en 1911 dum la 7a Universala Kongreso de Esperanto en Antverpeno. En ĝi kolektiĝas la kristanoj de diversaj tendencoj, ĉefe el eklezioj de la Reformacio.
Ĝia dumonata organo, Dia Regno ekaperis jam pli frue, en 1908, kaj nun ĝi servas kiel ligilo inter membroj kaj interesatoj en 48 landoj.
Grava estis de la komenco la havigo de baza literaturo. En 1912 aperis la Nova Testamento kaj en 1926 la Biblio kun la Malnova Testamento tradukita de Zamenhof - ne private, sed en la Brita kaj alilanda Biblia Societo.
Ili estas daŭre havebla en ĉiu Biblio-vendejo tra la tuta mondo.
De 1971 KELI posedas oficialan himnaron "Adoru Kantante" kun 262 kantoj plejparte klasikaj, el multaj landoj kaj lingvoj, kun kvarpartaj muziknotoj
Post la milito KELI komencis organizi ĉiujaran kongreson, kun bone ellaborita programo el laboro, studo, distro, konatiĝo kun la kongresa lando kaj kontaktoj al la lokaj eklezioj.
Pli kaj pli, pro bona kontakto al IKUE, la Rom-Katolika Esperanto-unuiĝo, la jaraj kongresoj okazas komune, do ekumene, unuafoje en 1968 en Limburg/Lahn. Ili allogas ĉ. 200 homojn, ne nepre membrojn de IKUE aŭ KELI:
Okaze de Universalaj Kongresoj, IKUE kaj KELI klopodas oferti Diservojn, se eble ekumene. Ofte ili estas inter la plej amase vizitataj programeroj de la kongresa semajno.
KELI de la komenco subtenis la porblindulan agadon de la nederlandano Jacques Tuinder. Nuntempe la helpo koncentriĝas al Albanio.
La tasko de KELI montras en du direktoj: informi pri Esperanto inter eklezioj aŭ kristanaj grupoj, kaj informi pri kristanismo en Esperantujo.
En Koreio la sekcio de KELI naskiĝis en la jaro 1970, kaj la membroj faras jenajn agadojn:
1. havi diservon, kiuj estas farataj en Esperanto.
2. traduki la libreton 'Kio estas Kristanismo?' (1988)
3. Eldono de Nova Testamento Esperanto-Korea (2003)
4. Eldono de “Pano Por mia Animo" (baldaŭ aperonta)
5. enkonduki Esperanton en preĝejojn kaj informi per iliaj hejmpaĝoj.
▣ IBM estas la mallongigo de Internacia Biblia Misio, kaj la sidejoj de IBM estas en Aŭstralio kaj Britio, kaj agadas por evangelizi en la tuta Esperantujo disdonante la Sanktan Biblion.
▣ IKUE estas mallongigo de Internacia Katolika Unuiĝo Esperantista. Ĝi estis fondita en la jaro 1910, kaj nun havas ĉ. 1,300 katolikajn membrojn, kaj publikigas ĉiu-dumonate 'Esperon Katolikan'.
IKUE estis fondita kun la celo, 'Evangelizado, eklezia unueco, homa interkompreno, frateco kaj paco, Ekumenismo.
En Katolikismo la papoj ekde Pio X kaj multnombraj kardinaloj kaj episkopoj bonvenigis kaj subtenis la esperantan movadon.
Kaj efektive en la 20a jarcento ĉiuj papoj montris ian favoron al la agado de katolikaj esperantistoj.
Komence de la 30aj jaroj de la 20a jarcento sur la titolpaĝoj de "Espero Katolika" aperadis la noto:
"Honorita per apostola beno de Papo Pio X, 27 junio 1906, kaj de Papo Benedikto XV, 20 aŭgusto 1920, kaj de papo Pio XI, 11 oktobro 1924."
Kaj en la majo, 2002, en Hamburg en Germanio, La forumo kun la titolo 'Esperanto, la nova latino por preĝejoj', kie partoprenis 50,000 katolikoj, kaj okazis la diskuto pri tio, ke la latino jam estas mortinta lingvo kaj ne estas taŭga por katolika komuna lingvo, kaj Esperanto estas la plej taŭga alternativo.
Kaj la artikolo pri tiu ĉi forumo estis publikigita sur la unu plena paĝo de la fama usona tagĵurnalo USA Today, kaj ĝi tiris grandan atenton de multaj homoj.
Konkuludo: Mi esperas, ke Esperanto estos amata ankaŭ en la mondo de religio kaj nastiĝos multaj esperantistaj kredantoj, Kiel Esperanto fariĝis la internacia lingvo, amate de multegaj homoj.
Jen mi finas mian prelegon, citante unu verson de Sankta Biblio:
"Ĉar Dio tiel amis la mondon, ke Li donis Sian solenaskitan Filon, por ke ĉiu, kiu fidas al li, ne pereu, sed havu eternan vivon(Johano 3:16)."
Dankon por via aŭskuto!
-------
에스페란토가 종교간 관용의 도구 되길 바라며
이중기 / 한국에스페란토협회 회장
존경하는 대회 참가자 여러분,
미래학자들은 인류의 미래는 종교의 힘에 달려있다고 합니다.
종교간의 화해 아니면 다툼이 세계 평화의 관건이 되리라고 내다보고 있습니다.
종교간의 갈등을 해결할 수 있는 길은 다른 종교를 인정하고 받아들여 더불어 살아가려는 관용이라고 할 수 있습니다. 만약 관용이 없으면 세계는 분쟁과 갈등의 도가니가 될 것입니다.
세계의 언어 문제도 매우 심각합니다.
유럽의회는 20개의 언어를 사용하므로 이로 인한 불편과 비효율이 매우 심각한 상태입니다.
또한 영어 제국주의로 인한 폐해는 지구촌 곳곳에서 나타나고 있습니다.
세계의 언어 문제 해결 방법은 에스페란토주의인 '1민족 2언어주의'에 의해 해결하여야한다는 것이 우리 에스페란티스토들의 일관된 주장입니다.
여기에 에스페란토의 역할이 요구됩니다. 전쟁없는 인류의 평화를 위해 에스페란토가 관용의 도구로 쓰여야겠습니다.
서로의 언어를 존중함으로써
서로의 종교를 인정함으로써
인류 모두가 평화롭게 살 수 있는 세상을 만들어야겠습니다.
오늘 이 심포지오를 통하여 '인류는 하나'라는 사실을 다시 확인하고 에스페란토가
종교간의 이해와 대화의 필수 도구임을 확인하는 계기가 되길 진심으로 바랍니다.
-------
에스페란토와 종교
이종영 / 한국에스페란토협회 명예회장
1. 에스페란토주의
에스페란토와 종교의 관계를 논하려면, 우리는 “에스페란토주의”의 정의에서부터 시작해야 한다.
에스페란토 창시자 자멘호프는 1887년, “민족간의 증오여 살아져라! 살아질 때가 되었다! 온 인류는 한가족으로 뭉쳐야 한다”고 노래하면서 에스페란토의 탄생을 축하였다. 그리고 1905년의 제1차 세계에스페란토대회에서 “세상에 새 기운이 왔네. 온 세계에 강한힘이 지나가네”라고 노래하였다. 그렇게 자멘호프는 “내적 사상”이라고 말하는 에스페란토의 기본정신을 강조하였다. 사람들은 주로 언어 장벽 때문에 미워하고 싸우기 때문에, 인류가 평화롭고 우애롭게 살기 위해서는 언어장벽이 무너져야 한다고 그는 생각하였다.
그러나 영향력 있는 에스페란티스토 중에는 에스페란토는 단지 언어로서만 사용되어야 한다고 주장하는 사람도 많았다. 즉 그들은 “에스페란토는 단지 언어일 뿐, 어떤 사상과 결부되어서는 안된다. 그렇지 않으면 에스페란티스토들은 모두 같은 사상을 가졌다고 오인해서 그 사상을 좋아하지 않는 사람은 에스페란토조차 싫어할 것이다”고 주장하였다. 그래서 1905년의 제1차 세계에스페란토대회에서는 다음과 같은 “에스페란토 주의”의 정의를 채택하였다.
“에스페란토주의란 인간의 내적 생활을 방해하지 않고, 현존하는 민족어를 결코 배척하지 않으면서 서로 다른 민족들이 상호 의사소통을 할 수 있도록 하고, 언어문제로 싸우는 모든 국가, 공공기관끼리의 통용어가 될 수 있고, 모든 사람들이 다같이 흥미를 가질 수 있는 저서를 발표할 수 있도록 하는 중립어의 사용을 전 세계에 보급하고자 하는 노력을 말한다. 그 이외의 어떤 사상이나 의사를 어떤 에스페란티스토가 에스페란토주의와 결부시키더라도 그것은 순전히 그의 사적인 일(afero pure privata)이고, 에스페란토주의에는 책임이 없다.”
심지어는 “사적인 일”이라는 말을 “금지한다”고 고치자고 주장하는 사람도 있었다.
2. 인류인주의
자멘호프에게는 에스페란토는 단지 하나의 언어가 아니고 사상(ideo)을 가진 언어였다.
그는 에스페란토에 “내포된 사상”을 강조하면서, “에스페란토가 사람의 두뇌에 가까운 것이 아니라, 사람의 마음과 가깝기 때문에 모두들 에스페란토를 좋아합니다. . . 단지 머리만 아니라 마음으로 우리운동에 참여하는 사람은 언제가 에스페란토에 내포된 사상을 느끼고 좋아하게 됩니다.”라고 하였다. 그에게는 에스페란토주의에 내포된 사상은 중립적 언어의 기초 위에서 사람들간의 형제애를 말하는 것이었다.
후에 그는 “에스페란토의 내적사상”을 “인류인주의”라는 형식으로 다음과 같이 정의하였다.
“인류인주의란 인간을 자기 조국이나, 자기 언어나 자기가 속한 종교집단으로부터 분리시키지 않고 각자 민족의 종교적 원칙을 유지하면서 모든 거짓과 반대를 피하는 능력을 부여하고, 중립적 인간과 상호형제애, 평등, 정의의 기초 위에서 언어와 종교가 다른 사람들과 대화를 하도록 하는 가르침이다”라고 정의하였다. 이것을 더 명확히 하기 위해서 그는 “인류인주의와 에스페란토주의는 서로 밀접한 관계가 있지만 동일한 것은 아니다. 훌륭한 에스페란티스토이면서도 인류인주의에는 반대할 수도 있다”고 규정하였다.
자멘호프의 인류인 주의의 설명을 요약하여 도표로 만들면 다음과 같다.
(그림 1) 자멘호프의 인류인주의
사람(순수한 문화적 생활
인간적 이상) (중립적 학교)
종족(인류의 민족(나라에 상주하는
평등한 일부) 언어, 문화가 같은 사람)
나라(상주하는 평등 언어(개인이 쓰는 언어,
주민에 소속) 국제 간에 쓰는 언어)
우애 사랑 정의
가정생활 종교(신비롭고 위대한
(원하는 언어) 중립 힘)
조국(내가 살고 사원(자기의사로 선택
있는 국가) 중립적 성격)
애국심(조국에의 인류인주의의 활용
봉사) (그룹소속, 회합참가)
3. 에스페란토 - 다양성속의 통일성을 위한 교량
에스페란토는 각자 다양성을 유지하면서 통일성에 이르는 커다란 교량이다.
첫째로, 에스페란토는 각 민족의 언어의 다양성을 유지하면서 다양성 속에서 언어의 통일성을 목표로 하는 중립적 국제 공통어이다.
둘째로, 에스페란토는 사상의 다양성 속에서 사상의 통일성을 이루는 교량 역할을 한다. 그 통일적 사상의 기초는 “사람은 사상 위에 있고”, 그 기본 요소는 “관용과 이해”이다. 어떤 사상도 비록 ‘개선’이 목적일 지라도 인간을 파괴할 권리는 없다.
셋째로, 에스페란토는 각 종교간의 교량이다. 자멘호프 자신은 종교적으로 자유롭다고 생각하였다. 그는 유태인이었기 때문에 히브리인 모임에 참석해야 하였지만, “유감스럽게도 나는 옆으로 비껴 설 수밖에 없습니다. 그 이유는 나의 신념으로 나는 ‘인류의 한사람’이고 따라서 특정 종족이나 종교의 목적과 사상에 결부될 수는 없기 때문입니다”라고 하며 참가를 사양하였다.
그는 [신]은 세상을 지배하는 형체 없는 신비스러운 위대한 [힘]라고 하고, 그래서 모두들 신을 다르게 표현하지만 마음으로 느끼는 것은 동일하다고 생각하였다.
세계를 지배하는 형체 없고
신비스러운 힘인 당신에게
사랑과 진실의 샘이고
끝없는 생명의 근원인 당신에게
모두가 다르게 표현하지만
마음에는 다 같이 느끼는 당신에게
세계를 지배하고 세계에 군림하는 당신에게
오늘 우리는 기도합니다.
형제들은 뭉쳐서 손을 잡고
평화의 무기로 앞으로 나갑시다.
기독교인, 히부리교인, 모하메드교인,
우리 모두는 신의 아들입니다.
(“녹성기 하의 기도)
인류인주의을 바탕으로 하는 에스페란토주의는 종교적 다양성을 종교적 통일성으로 연결하는 커다란 교량이다. 그 통일된 종교에서는 [신]은 “세상을 지배하는 가장 높은 신비스러운 힘”이고 그 근본 가르침은 “다른 사람이 네게 해주기를 바라는 바대로 다른 사람에게 해 주어라”이다.
그래서 에스페란토(와 인류인주의)는 각 종교간의 교량역할을 할 것이라고 자멘호프는 생각하였다.
(그림 2) 국제적 교량으로서의 에스페란토
다양성 ---> 교 량 ---> 통일성
다양한 언어 언어적 통일
언어적 제국주의 반대
민족어의 순수성 보호
종교적 통일
에스페란토 신 - 우주를 지배하는
다양한 종교 + 신비스러운 위대한 힘
인류인주의 행동원칙- 남이 나에게 해주기를
바라는 대로 남에게 해주어라
사상적 통일
사람은 사상보다 위에
다양한 사상 사랑, 관용, 상호 이해. 파괴는
개선이 목적일 지라도 안 되
4. 사랑의 언어 에스페란토
[녹성기 하의 기도]에서 자멘호프는 다음과 같이 탄식하였다.
당신은 인류를 완전하고 아름답게 창조하였는데
사람들이 서로 싸워서 흩어졌습니다.
사람이 사람을 잔인하게 공격하고
형제와 형제가 늑대처럼 싸웁니다.
인간이 평화롭게 공생하려면 사랑이 반드시 필요하다. 따라서 사랑은 모든 종교에서 가장 공통적인 요소이다.
에스페란토에 내포된 사상은 ‘사랑’이고 그것은 에스페란토의 기본이다. 따라서 에스페란토는 “사랑의 국제 공통어”이다.
사랑의 언어 에스페란토
뇌 = 물질
뇌 + 마음 = 사람
언어 + 사랑 = 에스페란토
꠆ꠏ평등ꠏꠏꠈ
ꠐ 중립 ꠐ
에스페란토 + 내적사상 ꠐ 사랑 ꠐ = 인류인주의
ꠐ 정의 ꠐ
ꠌꠏ우애ꠏꠏꠎ
5. 에스페란토 - 새로운 라틴어
모든 종교는 각자의 독특한 교리를 가지고 있지만 인류인주의에 의하면 모든 종교의 기초는 1) 인류에 대한 사랑과 2) “다른 사람이 나에게 해 주기를 바라는 대로 다른 사람에 해 주어라”의 두 가지이다. 따라서 에스페란토의 내적 사상은 모든 종교와 잘 조화될 수 있기 때문에 에스페란토는 모든 종교의 가르침을 국제적으로 보급시키는데 가장 적합한 도구이다.
전에는 천주교에서 모든 나라에서 미사와 기도에 그 당시의 (유럽의) 국제공통어인 라틴어를 사용하였다. 지금은 모든 기도문과 미사가 각 민족어로 되고 따라서 외국인에게는 미사 양식은 같아도 말은 이해할 수가 없다. 천주교 지도자들간의 국제적 모임에서도 언어의 장벽이 문제가 된다.
그래서 가장 이상적인 것은 각 종교는 모든 민족이 다 읽을 수 있는 성경(경전, 교리서)을 가지는 것이다. 이것을 위해서 에스페란토가 적합한 도구라는 것은 이미 증명된지 오래이다. 물론 시간이 소요될 것이다. 그러나 그것이 바람직한 방향이라면 그 기초를 닦아 나가야 한다.
첫째, 모든 종교는 그 기본 성경(교리서, 경전 등)과 기도문 및 성가를 에스페란토로 번역하도록 권한다. 에스페란토란은 각국에 교리를 포교하는 가장 효과적이고 경제적인 방법이다. 그래서 여러 종교에서 벌써 이런 노력을 하고 있는 상태이다.
둘째, 각 종교는 교인들에게 에스페란토판 성경(경전, 교리서)을 가지고 에스페란토를 가르치거나 에스페란토 학습을 장려할 것을 권고한다. 이렇게 하면 에스페란토 공부와 교리 공부가 동시에 된다. 그래서 교인이 다른 나라에 있는 자기 종교의 모임에 가더라도 본국에서와 마찬가지로 외국의 자기 종교 모임에 나가고 같은 교인들끼리 이야기도 할 수 있을 것이다.
셋째, 타 종교간의 국제적 모임뿐만 아니라 동일종교 지도자들의 국제적 모임에서 쉽게 배울 수 있는 에스페란토로 문서를 작성하고 회의를 하도록 권한다. 이렇게 하면 국제 간의 종교관련회의가 효과적이며 또 경제적으로 진행될 수 있다.
끝으로 그의 전 생애를 민족 간의 차별을 타파하고, 민주적이고 정단한 국제적 언어질서 창설을 통하여 약자의 인권과 언어권 보호에 바친 자멘호프의 기본적 사상을 감상하자.
중립적 언어의 기초 위에
서로가 서로를 이해하면
사람들은 합심하여
커다란 하나의 가족을 이루리라.
-------
원불교와 에스페란토
홍성조 / 원불교 에스페란토회장
1. 서 론
에스페란토 창안자 자멘호프는 리투아니아 대공국에 속하다가 당시 러시아 지배를 받고 있던 지금의 폴란드 비아워스토크(Białystok)에서 1851년 12월 15일 태어났다. 이 도시엔 러시아인, 폴란드인, 독일인 및 히브리인이 각자 다른 말을 사용하면서 비우호적으로 살고 있었다. 이는 어린 자멘호프의 마음을 몹시 괴롭혔고, 그는 언어의 다양성이 인간가족을 분리해서 서로 적대시하는 주된 원인임을 확신했다. 그는 어른이 되면 이 악을 제거할 것을 다짐하면서 모든 사람들이 쉽게 배워 평등하게 의사소통을 할 수는 있는 중립적인 언어 창안을 위해 노력했다. 마침내 그는 만 25세인 1887년 7월 26일 바르샤바에서 “에스페란토 박사, 국제어”라는 제목으로 에스페란토 제1서를 발표했다. 일민족이언어주의를 표방하는 에스페란토는 오늘날 수많은 인공어 중 가장 널리 사용되고 있으며, 세계 거의 모든 나라에서 이 언어를 말하는 사람들이 활동하고 있다.
한편 원불교 교조 소태산은 당시 제국주의적 침략의 위협에 처한 한국의 한 벽촌에서 1891년 5월 5일 태어났다. 그는 어린 시절부터 우주의 자연현상에 큰 의심을 발하여 이를 해결하기 위해 갖은 정성을 다했다. 이어 그는 만 25세를 몇 일 앞 둔 1916년 4월 28일 큰 깨달음을 얻었다. 그는 스스로 깨달은 진리를 “만유가 한 체성이며 만법이 한 근원이로다. 이 가운데 생멸 없는 도와 인과 보응되는 이치가 서로 바탕하여 두렷한 기틀을 지었도다”라고 표현했다. 그는 “물질이 개벽되니 정신을 개벽하자”를 개교표어로 정하고, 물질세력의 노예생활에 헤매고 있는 사람들의 정신세력을 확장하는 데 일생을 바쳤다. 오늘날 원불교는 한국 6대 종교 중 하나로 성장했고, 십여 개국에 진출해 세계화를 더욱 꾀하고 있다.
자멘호프보다 40년 늦게 태어난 소태산은 그와 함께 26년을 동시대에 살았지만 그와 에스페란토 소식을 접하지 못했다. 이들은 어린 시절에 품은 의문을 해결하고자 끊임없이 연마한 결과 25세 청년으로 각각 원불교와 에스페란토를 세상에 내놓았다. 자멘호프는 언어의 다양성이 가져다주는 불행에서 언어로써 인류를 구하고자 했고, 소태산은 물질문명이 초래한 불행에서 종교로써 인류를 구하고자 했다. 이들의 인류애 정신은 1980년에 와서야 비로소 서로 만나게 되었다.
원불교 에스페란토 운동을 논하기 전에 이해를 돕기 위해 원불교를 개괄적으로 소개하고자 한다.
2. 원불교 개관
원불교는 소태산의 대각으로 시작되었다. 원불교는 진리적 종교의 신앙과 사실적 도덕의 훈련으로써 정신세력을 확장하고, 물질세력을 항복 받아 일체중생을 낙원으로 인도하는 것을 목적한다. 원불교는 우주만유에 관통해 있는 근원적 진리를 인정하고, 이를 일원상으로 표현한다. 원불교는 석가모니불을 연원불로 모시고 불법을 시대화, 생활화, 대중화한 새 종교이다.
원불교는 이 일원상의 진리를 믿고 깨달아 실천하게 하는 종교이다. 일원상의 진리는 우주만유에 나타나 있고, 만유는 서로 은혜의 관계를 맺고 있다. 이를 사은(四恩: 천지은, 부모은, 동포은, 법률은)이라고 부른다. 원불교인들은 일상생활에서 이 은혜를 알고 감사하는 것을 가장 중요하게 여긴다. 이는 곧 처처불상 사사불공이다. 어느 때 어느 곳이든지 항상 경외심을 놓지 않고 부처님을 대하듯 만물을 대해 현실적으로 복락을 장만한다. 원불교는 사요(四要:자력양성, 지자본위, 타자녀교육, 공도자숭배)로써 평등 사회를 구현하고자 한다.
원불교 수행은 일원상의 진리에 대한 신앙에만 그치지 않고 부단한 자기개조를 통해 부처의 인격을 이루고 진리에 합일하고 한다. 이러한 수행의 대전제는 무시선 무처선이다. 육신생활을 영위하는 데 의식주가 필요하듯이 정신생활을 영위하는 데에는 정혜계가 필요하다. 정신생활의 삼대영양소가 정신수양, 사리연구, 작업취사이다. 이 삼학(三學) 공부를 위해 간직해야 할 네 가지는 신, 분, 의, 성이고, 버려야 할 네 가지는 불신, 탐욕, 나, 우이다. 원불교의 4대 강령은 정각정행, 지은보은, 불법활용, 무아봉공이다.
원불교의 법통은 소태산, 정산, 대산에 이어 좌산 종법사로 이어져 내려오고 있다. 원불교는 총부가 있는 익산을 기점으로 한국에는 15개 교구 550개 교당, 해외에는 14개국 51개 교당을 두고 있다. 이밖에 180개에 이르는 교육, 자선, 산업기관을 운영하고 있다. 교단은 세계종교자평화회의(WCRP), 아시아종교자평화회의(ACRP),국제자유종교연맹(IARF), 세계불교도회(WFB) 회원으로 국내외 종교 단체간 교류와 협력에 적극적으로 참가하고 있다.
3. 원불교 에스페란토운동 전개
1) 사상적 배경 - 인류인주의와 원불교
자멘호프의 인류인주의는 원불교 에스페란티스토에게 커다란 관심을 불러일으켜 왔다. 이는 자멘호프 개인의 윤리-종교적 교리를 담은 것으로 1906년 주창되었다. 자멘호프는 “인류인주의는 인간을 자기 조국이나, 언어나, 종교집단으로부터 떼어내지 않고 그로 하여금 각자의 민족과 종교 원리에 있는 모든 거짓과 모순을 피하고, 중립적인 인간 토대 위에 상호형제애, 평등과 정의의 원칙에 입각해 모든 언어와 종교의 사람들과 융통할 수 있게 하는 가르침이다”라고 정의했다. 또한 그는 “나는 물질과 도덕세계에 있어서 모든 원인의 원인인 가장 높은 힘을 신이나 다른 이름으로 지을 수 있지만 모든 사람은 그 힘의 본체를 자신의 양식이나 마음, 혹은 교단의 가르침이 불러주는 대로 표현할 권리가 있다. 신에 대한 믿음이 나와 다르다는 이유로 그 사람을 미워하거나 핍박해서는 절대 안된다”라고 말했다.
소태산은 자멘호프의 가장 높은 힘을 일원상의 진리로 표현했다. 그는 “세계 모든 종교의 근본 원리는 각기 달리 이름지어지지만 본질적으로는 하나다. 그러니 각자의 제도와 방편을 고집하지 말고 서로 융통을 하는 것이 모든 성인의 본의이다”라고 천명했다. 소태산의 이 뜻은 정산의 “동원도리”에 내재되어 있고, 대산의 “종교연합운동” 제창으로 구체화되었다.
자멘호프는 “나는 인간이고, 인류를 한 가족으로 간주한다. 인류를 서로 적대적 종족과 종족종교 공동체로 분리하는 것이야말로 가장 큰 불행 중 하나로 여긴다. 나는 모든 사람에게서 단지 사람만 볼뿐이고 그 개인의 가치와 행위로 모든 사람을 평가한다. 그가 속한 종족, 언어, 종교, 사회계층이 나와 다르다는 이유로 그를 모욕하고 억압하는 것은 야만으로 간주한다”라고 말했다.
이는 소태산의 “사람뿐만 아니라 금수 초목까지도 우리의 동포다”, 정산의 “동기연계”와 대산의 “인류는 한 가족”과 맥을 같이 한다. 이처럼 자신이 창안한 에스페란토에 불어넣고자 한 자멘호프의 인류인주의는 원불교 역대 종법사의 가르침에 그대로 부합된다. 바로 이 점이 원불교인들이 에스페란토를 쉽게 받아들이는 좋은 동기이다.
2) 좌산 종법사와 에스페란토
원불교 에스페란토운동을 논하는 데 있어 좌산 종법사를 언급하지 않을 수가 없다. 그는 1980년대 에스페란토 강좌에 직접 여러 차례 참가하는 등 에스페란토에 대한 남다른 관심과 지지를 표명했다. 그는 1995년 9월 유엔본부에서 “세계 공동체 건설을 위한 과제와 종교의 역할”을 주제로 법문을 설했다. 이 법문에서 “세계를 한 가족으로 만들기 위해서는 공통 언어의 채택이 필요하다. 나는 우리의 후손들이 언어의 어려움으로부터 고통받지 않게 하기 위해 그 언어는 가장 논리적이고 과학적인 에스페란토여야 한다고 제안한다. 에스페란토는 몇 달 안에 쉽게 배울 수 있고 또 어느 나라에도 속해 있지 않다. 그렇기 때문에 우리는 그것을 우리 모두의 언어로 받아들일 수 있다. 그래서 우리는 두 언어, 즉 모국어와 에스페란토로 말하자. 우리의 자손들이 자유롭게 의사소통을 하고 조화롭게 함께 산다면, 그것은 어떤 계급의 특권도 없는 평등 속에서 세계가 한 가족이 되는 지름길이 될 수 있다”고 역설했다.
그해 10월 원광대학교에서 열린 한국에스페란토대회 개회식에서 어느 특정한 민족에 속하지 않은 언어, 규칙적이고 배우기 쉬운 언어인 에스페란토를 세계공용어로 채택해야 한다고 다시 한번 강조했다. 세계 공용어로서 에스페란토에 대한 그의 염원은 1998년 직접 만들어 내놓은 “에스페란토 발전진행표”에 구체적으로 잘 드러나 있다. 이 발전진행표는 아래와 같이 6단계로 나뉘어져 있다.
- 1단계: 유럽 공용어로 정식 채택
- 2단계: 세계 공용어로 채택
- 3단계: 20 - 30 년간 준비 단계 설정
- 4단계: 준비 만료와 함께 국제 회의시 영어와 함께 동시 통역
- 5단계: 에스페란토만 사용 및 각 분야 표준어 개발 설정
- 6단계: 각국의 모든 교육을 에스페란토로 실시 (自國語는 국어 시간에만 사용)
이처럼 좌산 종법사의 에스페란토에 대한 확고한 지지는 지금까지 면면히 이어져온 원불교 에스페란토 운동의 가장 큰 원동력이다.
3) 교단내 에스페란토 도입과 성과
에스페란토가 발표된 후 원불교 교단내에 처음 소개되는 데에는 무려 93년이란 세월이 걸렸다. 1980년 에스페란티스토 홍성조 교도가 서울 종로교당 청년들을 대상으로 교단 최초로 에스페란토 강좌를 열었다. 이를 계기로 일원회(Rondo Cirklo)가 결성되어 당시 여러 해 동안 국내외 에스페란티스토들에게 원불교를 알리고 원불교 교도들에게 에스페란토를 보급하는 데 여러 해 동안 활발한 활동을 전개했다.
특히 당시 종로교당 법타원, 좌산 교감님의 적극적인 후원으로 기관지 “La Cirklo”를 발간했고, 에스페란토판 원불교 안내서도 발간했다. 원불교 교당과 특히 훈련기관은 한국 에스페란토 운동의 강습이나 합숙장소로 널리 활용되기도 했다. 1990년대부터는 옛 종로청년들을 이어 원광대학교 교학과생들이 원불교 에스페란토 운동의 불씨를 살려나갔다.
원불교 교단은 교서 번역의 공식언어로 에스페란토를 인정하고 있다. 지금까지 “원불교 안내서”, “원불교 교전”, “정산종사 법어”가 최보광 원무에 의해 에스페란토로 번역되어 출판되었다. 특히 에스페란토는 교서 번역에 있어서 교량언어로 중요한 역할을 하고 있다. 에스페란토 “정전”에서 스페인어, 체코어, 폴란드어, 리투아니아어, 포르투갈어, 이탈리아어, 불가리어, 몽고어로 이미 번역되었다.
원불교 에스페란티스토들의 오랜 염원 중 하나가 2003년 마침내 이루어졌다. 바로 교립 원광대학교에서 에스페란토가 제2 외국어 과목으로 정식 채택되어 가르쳐지고 있다. 에스페란토운동에 대한 좌산 종법사의 성원, 각종 교서 번역, 원광대학교 에스페란토 강좌 개설 등으로 최근 어느 때보다도 에스페란토에 대한 출가와 재가들의 관심이 증대되고 있다. 원불교 에스페란토회(회장 홍성조)는 2004년 한국에스페란토대회를 익산에서 개최하는 등 활발한 활동을 재개하고 있다.
4. 원불교 에스페란토 운동 과제
1) 원광대 에스페란토 과목 지속적 유지
교립 원광대학교 에스페란토 강좌 개설은 원불교 에스페란토 운동사에 의미 있는 전환점이다. 이는 원불교학과생들이 학점도 받으면서 체계적으로 에스페란토를 배울 수 있는 아주 좋은 기회이다. 그러므로 이 에스페란토 과목을 지속적으로 유지하여 유능한 에스페란티스토들이 많이 배출되도록 해야 한다. 이들은 에스페란토를 통한 종교간 대화에 앞장서고, 세계에 원불교를 알리며, 일선에서 교도들에게 에스페란토를 보급할 수 있을 것이다. 이는 원불교 에스페란티스토 증가를 위한 지름길이다. 한편 언젠가 원광대학교에 에스페란토학과가 개설되어 에스페란토 학문의 아시아 중심지 역할을 담당할 것을 기대해 본다.
2) 정기간행물 발간
원불교 에스페란토 운동 초기 일원회는 여러 가지 부족한 점이 있었지만 기관지 “La Cirklo”를 9호까지 정성스럽게 발간했다. 당시 한국에서는 보기 드물게 순 에스페란토로 된 이 간행물은 원불교 교리 번역문을 주로 다루어 세계에스페란토계에 생소한 원불교를 알리는 데 큰 역할을 했다. 그 후 여러 가지 사정으로 중단된 것이 몹시 아쉽다. 이제 우리 운동의 급선무는 바로 정기간행물을 발행하는 것이다. 당장 종이판이 어렵다면 인터넷판이라도 회원들이 적극 참여해 만들어나가야 할 것이다.
3) 에스페란토 방송
현재 원불교 교단은 익산, 서울, 부산 등 여러 도시에 라디오 원음방송과 한방건강 전문 TV 채널인 현인방송을 운영하고 있다. 이들 방송은 에스페란토 관련 프로그램을 마련해 다른 많은 방송들과 차별되는 특색 있는 방송으로 자리매김하는 문제를 고려해봄직하다. 한편 이는 다수 대중에게 에스페란토를 알리는 데 좋은 기여를 할 것이다.
4) 유럽에 에스페란토 교당 설립
가까운 미래에 에스페란토가 태어났고, 다른 대륙보다 상대적으로 에스페란토 운동이 활발한 유럽에 에스페란토 교당이 설립되기를 염원한다. 이 교당으로 하여금 세계 에스페란티스토들에게 원불교를 체계적으로 교화하고, 국내외 원불교 에스페란티스토들을 효율적으로 관리하고, 원불교 에스페란토 운동을 주도적으로 이끌어 갈 수 있도록 해야 할 것이다.
5. 결 론
가톨릭교, 기독교, 바하이교, 오오모토교 등 다른 종교에 비해 원불교가 에스페란토를 접한 역사는 일천하다. 이런 짧은 역사와 부족한 인재에도 불구하고 원불교에서 에스페란토가 이룬 성과는 주목받을만하다. 특히 한국 민족종교로서는 원불교가 에스페란토운동과 가장 활발한 관계를 맺고 있다. 어느 때보다도 좋은 기회를 맞고 있는 원불교 에스페란토 운동은 내적 역량을 더욱 강화하고, 에스페란토를 활용하고 있는 종교들과 협력을 더욱 공고히 할 것이다.
자멘호프는 “언어는 인간에겐 목적이 아니라 수단일 뿐이어야 한다”고 인식했다. 그는 중립적인 언어 에스페란토를 통해 모든 민족이 형제애․평등․정의의 원칙 아래 의사소통하여 한 큰 권속에 평화 세상을 이루기를 갈망했다. 소태산은 진리적 종교인 원불교를 통해 인류의 정신을 문명시켜, 개인․가정․사회․국가가 각자 국한을 터서 서로 융통하여 평화 세상을 건설하고자 했다.
원불교 에스페란티스토들은 세계와 인류를 위한 자멘호프와 소태산의 숭고한 뜻을 이어 받아, 여전히 싸우는 이 세상에 더 많은 청년 자멘호프와 청년 소태산을 배출하는 데 노력할 것이다.
언젠가 이러한 우리의 염원이 이루어지소서!
-------
오오모또와 에스페란토
오오모또교의 창시와 후데사키
MAEDA Sigeki
존경하는 동지 여러분
오늘의 이 중요한 행사를 주선한 모든 이에게 축하하고 진심으로 감사를 드립니다.
이러한 중요하고 의의 있는 행사에 참가를 준비하게 되어 나에게는 커다란 영광입니다.
오오모또는 1987년 자멘호프의 [제1서]가 발행된 지 5년 후인 1892년에 창시되었습니다. 따라서 금년 2004년에 에스페란토는 117년, 오오모또는 112년이 되었습니다.
오오모또 창시 31년에 오오모또의 데구찌 오니사부로 교주는 오오모또에 에스페란토를 도입하였습니다.
오오모또는 하늘의 계시로 탄생한 종교입니다. 이땅의 천조 우시토라노 콘진이 1892년 2월 데구찌 나오라는 55세의 가난한 과부에게 계시를 하였습니다. 이 신은 문맹인 데구찌 여사가 붓을 잡고 인류와 세상에 대한 예언과 충고를 쓰도록 하였습니다.
이 계시문을 일본어로 후데사키(筆先)라고 하는데 오오모또에서는 성스러운 글이라는 뜻입니다. 이 계시는 그 창시자가 승천 할 때까지 26년간 썼는데 1만권에 이릅니다.
이 창시자의 계시문은 가장 중요하고 권위있는 규약인데 오오모또에서는 반드시 지켜야 합니다. 그래서 오늘날까지도 그 계시문을 그대로 믿고 따릅니다.
48 글자 계시
이 계시문에는 다음 구절이 있습니다.
48 글자로 나 즉 신은 세계를 통일할 것이다.
여기에 대해서는 오오모또 월간지 [신의 나라](1923년)에 다음과 같이 설명하였습니다.
그 계시문에는 “48 글자로 신은 세계를 통일할 것이다”라고 하였는데 이 48글자란 쉽고 간단한 언어를 의미하고, 여기서 간단하고 쉬운 언어란 에스페란토를 의미한다고 교조는 말씀하였습니다.
모든 종교는 같은 근원
이 계시문에는 또 다음과 같은 중요한 구절이 있습니다.
계곡에 흐르는 시냇물이 모여서 큰 강을 이루니라.
이 말은 세상의 모든 종교는 같은 근원에서 나왔다는 것을 뜻합니다. 그래서 오오모또에서는 종교간의 협력을 적극 주장합니다.
그래서 창시자는 1923년에 에스페란토를 오오모또에 도입하고 1924년에는 몽고를 다녀온 후 1925년에는 북경에 세계종교연합회를 창설하고 그 아시아 센터를 오오모또본부가 있는 카메오카에 두었습니다. 창시자가 에스페란토를 도입한 그 해에 그는 중국의 종교 타오유안과 관계를 맺었습니다. 이것이 오오모또의 종교간의 활동의 시작입니다.
대 내외적 수난
33년간 오오모또는 대내,외적으로 많은 고통을 겪었습니다. 앞에서 말한 바와 같이 창시자 데구찌 오니사부로오는 1924년에 몽고에 갔었는데 그때에 이렇게 말했습니다.
나는 정신적으로 동아시아를 통일하고 후에 세계를 통일하고자 한다. 내 뜻의 성공
여부는 전적으로 신의 뜻에 달렸다. 나는 이제 아무런 주저도 없다. 나의 30년 간의
꿈에서 이제야 깨어났다.
창시자의 이 30년 간의 꿈이란 신의 계획을 위한 국제전략을 실천하지 못하고 인내허며 기다려야 했다는 것을 말합니다. 그 당시, 오오모또 내부에 계시문 후데사키에 있는 신의 말을 잘못 이해하고 창시자의 국제적 생각에 반대하는 완고한 사람들이 많았습니다.
에스페란토의 도입에 관해서 창시자는 이 반대파의 고집 때문에 10년을 넘게 기다려야 했다고 하였습니다.
그러나 1920년이 되자 오오모또 내의 장애는 살아지고 창시자의 범 세계적인 생각이 엄동설한을 견디어낸 매화꽃처럼 처음으로 피어났습니다.
세계인간애협회
창시자는 에스페란토 도입 2년 후 오오모또 방계단체로써 인류애선회(人類愛善會)를 조직했습니다.
창시자에 의하면 인간애란 “선을 사랑하는 것” 즉 신을 사랑하고, 전 인류를 사랑하고, 전 세계를 사랑하고, 전 지구를 사랑하는 것입니다. 단지 자기 가족 사랑, 자기 민족만 사랑하는 것은 진정한 사랑이 아니라 “악의 사랑”이라고 하였습니다.
에스페란토의 사상도 인류애선회의 생각과 같습니다. 자멘호프는 인류인애라는 생각을 주장하였습니다. 이 인류인애란 지구상의 모든 사람을 자기 부모나 형제자매처럼 사랑하는 것입니다. 인류인주의는 절대적 정의와 중립어로 이상적인 세계를 창설하자는 데 그 목적이 있습니다.
세계연방주의
창시자의 계시문 후데사키에 있는 또 하나의 구절을 말씀드리겠습니다.
세상에는 해가 한 개 밖에 없다. 왕이 7, 8명이 되면 세상에는 분쟁이 잘 날이 없을
것이다. 따라서 신은 하나의 왕이 세계를 다스리도록 계획하였다.
이 말은 세계에는 많은 주권국가들이 있어서 전쟁과 갈등이 끊이지 않는데. 그래서 신은 한 주권체로 하여금 세상을 지배하게 할 것이라는 뜻입니다. 그러나 여기서 주권체란 어떤 특정 국가를 의미하는 것이 아니고 세계연방주의와 같은 제도를 말하는 것입니다. 오오모또가 오래 전부터 세계연방운동에 가담하고 있는 것도 이 후데사키 계시서에 근거한 것입니다.
이렇게 하여 오오모또의 국제적 사고방식은 타고 난 정신적 능력으로 창시자의 계시에 의하여 신의 뜻을 알게 되었고, 창시자는 에스페란토와 인류애선회 활동을 적극적으로 추진하게 되었습니다.
2차에 걸친 일본정부의 탄압
여기서 일본정부에 의한 2차에 걸친 오오모또 탄압사건을 말하지 않을 수가 없습니다. 오오모또의 “신”의 개념과 평화주의, 국제주의 및 국가 개혁주의 때문에, 광적인 민족주의와 군국주의로 치닫고 있던 당시의 일본 정부는 1921년과 1935년의 두 차례에 걸쳐서 근대 일본 역사상 유례 없는 탄압을 하였습니다.
그 중에서도 제2차 오오모또 사건(1935년)때에는 일본정부는 오오모또의 성지를 몰수하고 시설물을 파괴하고 신자 3000명을 체포하였는데 그 가운데 16명은 고문으로 죽었습니다. 창시자 데구찌 오니사부로오 부부도 6년 8개월 간 피의자로 형무소에 있었는데 제2차세계대전의 종식과 함께 그 사건도 해결되었습니다. 이 때에 오오모또는 공공질서위반, 천왕불경제, 출판법 위반의 혐의로 기소되었습니다. 이러한 혐의는 정부에서 조작한 것이고 형법상 아무런 혐의가 없었습니다.
거의 전멸된 오오모또는 재기할 힘이 없어서 다년간 고생하였습니다. 그러나 10년 후인 1945년에서야 겨우 재기할 수 있었습니다.
오오모또는 기적적으로 그리고 불사조처럼 회생하였지만 제3대 교조 때까지 의심스러운 종교라고 해서 대중매체와 일반인들의 의심을 받아왔습니다.
1945년부터 2000년까지 50년간 오오모또는 점차로 활성화되어서 중요한 에스페란토 행사와 종교간 행사를 치렀습니다. 그 중에서 몇 가지만 소개하겠습니다.
1972년부터 1975년까지 교주 데구찌 오니사부로오와 그 가족의 예술품 전시회가 개최되었는데 유럽 및 북미 6개국 13개 도시를 순회하였습니다.
1977년에는 뉴욕 최대의 성요한성당의 몰톤주임이 오오모또 아야베 신전에 와서 특별 미사를 집전하였습니다.
1983년에는 “평화와 창조”를 주제로 [시 잔치]의 형식으로 카메오카의 반슈덴에서 각 종교 합동기도를 하였습니다. 여기에는 5개국(네팔, 인도, 스리랑카, 미국, 일본) 12개 종파 대표자가 참가하였습니다.
1990년에는 아야베시 국제화 40주년을 기념하여 세계연방주의자 대회를 주관하였습니다.
1993년에는 전세계 종교인 기도회를 개최하였는데 17개국에서 300명의 종교인이 참가하여 오오모또의 츄세이덴에서 공동기도를 하였습니다.
이렇게 짧은 기간에 오오모또는 상당히 규모가 큰 종교간 행사를 주최하였거나 국제적 공동 기도에 참가하였습니다.
그러나 유감스럽게도 이러한 종교행사에는 항상 영어가 사용되었습니다. 이렇게 큰 행사 때마다 영어를 모르는 사람은 멀리서 보고만 있을 수밖에 없었습니다. 이러한 국제적 행사는 중립어에 의하지 않고는 좋은 결과는 낼 수가 없습니다.
이런 뜻에서 오늘처럼 에스페란토로 에스페란토와 종교를 주제로 토의한다는 것은 대단히 의의가 있는 일입니다. 그래서 우리 종교인 에스페란티스토들은 인류의 장래를 같이 생각하고 지상의 영원한 평화를 위하여 신에게 기도하도록 노력합시다.
우리는 다른 종교나 교리를 비판하지 말고 서로 존중하고 상호 보완하기 위하여 공부합시다. 에스페란토와 그 내적 사상을 통하여 종교간의 벽을 초월하고, 더 좋은 세계를 위하여 서로 의논하고 같이 기도합시다.
끝으로 제3대 교조 데구찌 히데마루의 말씀을 인용하겠습니다.
이 에스페란토가 바로 신이고, 신의 언어이다.
이 언어를 사용하는 사람은 그 속에서 신을 발견할 수 있을 것이다.
-------
바하이교와 에스페란토
Klarita Velikova
“세계의 모든 사람들이 공통어와 공통 문자를 받아드릴 날이 다가오고 있다. 그때가 되면 사람들은 세계의 어는 도시에 가더라도 마치 자기 집에 가는 것처럼 편안하게 느낄 것이다.” . . . 전 인류를 위하여 헌신하는 자라야 진정한 사람이다. . . . 자기 나라만 사랑하는 사람이 아니라 전 인류를 사랑하는 이에게 영광을 드리자. 전 세계는 하나의 나리이고 모든 사람은 그 나라의 시민이다.“ (바하울라)
세계화
오늘날, 인류는 세계화를 향하고 있다. 세계화란 경제적 통합을 의미하기도 하고, 국제 교류 또는 국제적 연관을 의미하기도 한다. 어떤 관점에서 보더라도, 세계화란 세계의 근본적인 변화 - 긍정적이든 부정적이든 - 를 초래하는 동태적 과정이다. 세계화 비판론자들은 무질서한 막대한 시장의 힘은 실업, 불평등, 빈곤, 질환, 사회 파괴, 의료체계 파괴, 지방 전통의 파괴, 다양화의 파괴, 복지후생의 위협 등을 수반하는 위험한 태풍과 같다고 비평한다. 1995년 코펜하겐에서 개최된 정상회의에서도 이 문제가 제기되었었다. 급속히 번지고 있는 세계화의 부작용을 부정할 수 없다. 문제는 어떻게 하면 이러한 단점을 완화하고 장점을 강화할 것인가 하는 것이다.
세계화와 관련된 경제적, 기술적, 역사적 문제도 중요하지만, 다른 한 면 즉 가장 기본적이면서도 흔히 잊고 있는 정신적 측면이 매우 중요하다. 세계를 지배하는 물질주의 위에 인간 복지와 사회정의의 기초를 제공하는 새로운 도덕적 가치체계 위에서 새롭고 더 적극적인 국제협력과 상호타협만이 이러한 세계와의 단점을 완화할 수 있다.
인류생활에 가장 중요하고 또 인간적인 요소의 하나는 정신적 발전의 원동력인 종교이다. 오늘 날, 인류는 인간사회와 문명의 통합을 통하여 단일화와 상호의존의 시대로 진입하고 있는 이 때에, 세계 문명을 진화의 방향으로 발전시키는 긍정적 측면을 강화하는 데에 종교가 중요한 역할을 한다.
세계화의 진전에 따른 민족 간 또는 국가 간의 분파, 분열, 우월주의 등 낡은 개념을 타파하는 데에 종교가 도움이 되어야 한다. 단적으로 말해서 인류는 새로운 시대를 지배할 새로운 정신적 법칙과 원리를 깊이있게 생각하고 이해해야 한다.
새로운 정신적 경향
세계화의 경향은 정치, 경제 분야뿐만 아니라 정신적 분야에서도 일어나고 있다. 과거의 이데올로기, 철학 및 종교체계에도 세계화 경향이 뚜렷해지고 있다. 우리의 역사가 참혹한 전쟁, 빈곤, 탄압, 광신주의, 환경파괴, 질병 등을 겪고 난 후에 민족 간의 정신적 통합과 평화를 위한 노력의 양상이 보이기 시작하였다. 그래서 국제연맹 - 후에 국제연합 - 탄생, 빈번한 세계 지도자들의 회합, 새로운 세계질서의 수립 요구, 인권 수호를 위한 노력, 국제문제에 관한 민간단체의 증가, 전 세계적 정치체계의 필요성에 관한 토론, 국제 재판소의 설립, 국경을 초월한 통신기술의 발달 등의 현상이 나타났다.
한편 종교통합에 관한 논의도 시작되었다. 지난 1-2 백년에 새로 생긴 종교들 대부분 통합, 새로운 사회 질서, 세계평화 등에 관한 내용을 포함하고 있다.
이러한 경향은 모두 세계에 번지고 있는 새로운 정신에 기인하는 것인데, 인류는 어느 정도 성숙단계에 있다고 보고 새로운 정신적 자극이 인류의 양심의 발전을 자극한다고 보기 때문이다..
국제보저어의 필요성
국제화시대에는 경제, 정치, 문화, 과학, 사회, 종교 등 여러 분야에서 정보를 교환하고 협력할 필요가 생긴다. 전 세계의 민족과 정부는 우리 공동의 미래와 관련된 필수적인 문제에 대한 이해를 점점 더 필요로 하게 된다. 미래에 대한 새로운 희망에 근거한 적극적 개선의 필요성도 논하게 된다. 그래서 자연히 이러한 개선이 상호이해와 상호 협의에 의해서 가능하도록 국제보조어에 대한 필요성도 증가된다. 과거에는 어떤 언어가 보급되는 주요 원인이 상업, 정복(정복자의 자기 언어 보급), 종교(예컨대 라틴어, 히브리어, 희랍어)등이었다. 일반적으로 어떤 지배언어의 힘은 정치, 경제적인 이유였다. 그러나 오늘날 언어 보급의 이 세 가지 조건은 하나의 국제공통어를 채택하는 데에 불합리하다. 국제보조어 문제를 국제적 합의 하에서 문명인답게, 그리고 민주적으로 토론해야 할 시대가 왔다. 그래서 오늘 날, 에스페란티스토, 종교 단체 등 여러 단체들이 정부가 국제보조어에 대해 고려하도록 요구하는 노력에 동참하고 있다.
그런 종교단체 중에는 바하이 국제공동체(BIK, 국제연맹의 자문단체)가 있다. 바하이국제공동체는 1995년에 “모든 민족의 전환점”이라는 성명서를 발표하였다.
이 성명서에는 “세계 지도자들은 사람의 이주생활과 UN의 개선을 위한 책임을 인식해야 한다”고 직접 호소하고 있다. 그 제안 중에는 국제공통보조어의 도입도 포함되어 있다. 즉 국제보조어와 공통문자 문제를 다루기 위한 고위 위원회를 구성할 것을 제안하였다. 그 목적은 민족 간의 의사소통제도의 개선을 통하여 세계화 사회에의 전환을 촉진하는 데 있다. 이 제의에서는 현존하는 어떤 언어나 문화도 부정하지 않고, 각 민족은 각자의 문화와 언어를 유지하면서 국제보조어를 배울 것을 제의하였다. 그러나 바하이국제공체는 이것을 위하여 특정 언어를 지지하지는 않는다. 전 세계 정부가 국제공통보조어로서 현존하는 어떤 언어 또는 새로운 인조어를 채택한다면 바하이국제공동체는 그것을 지지할 것이라고 하였다.
바하이교 창시자 바하루라는 벌써 19세기에 사람들에게 사람의 정신적 재탄생을 다음과 같이 호소하였다. “전 세계 각국의 국회의원들이여! 지구상 모든 사람을 위하여 하나의 언어와 하나의 글자를 택하시오 . . . 이렇게 하면 통일을 이룰 것이며 조화와 문명을 발전시키는 가장 큰 방법이 될 것이니 이것을 깨달으시오!.”
바하이교와 에스페란토 운동
1844년에 바하이교가 칭시된지 약 30년 후에 국제공통어 에스페란토를 창시한 자멘호프는 이렇게 말하였다.
"바하이교는 우리 운동과 마찬가지로 모든 사람의 형제애를 가르치고 사람이 상호 이해하여 상호 배우도록 호소하기 때문에 나는 바하이 운동에 큰 관심을 가지고 있습니다. 바하이 교인들은 다른 사람 보다도 에스페란토의 내적 사상을 더 잘 이해할 것입니다. 이 “내적 사상”의 핵심은 “중립어로써 민족간의 장벽을 무너뜨려서 사람을 부각시키고 사람들이 이웃과 사람 및 형제로서 살아가도록” 하는데 있습니다. 따라서 바하이교도가 에스페란토를 배우면 에스페란토의 내적사상은 큰 정신적 힘이 되며 교리와는 별도로 에스페란토를 보급시키도록 하게 될 것입니다. 에스페란토의 가장 좋은 일꾼은 그 내적 사상에 동조하는 사람이라고 나는 생각합니다. . ."
에스페란토와 바하이교 사이에는 이론적 및 실제적 관계가 있다. 이론은 바하이교 제1세기의 위대한 세사람, 바하루라, 압둘 바하이, 및 그의 손자인 바하이교의 수호신 쇼기 에판디 의 말과 현재의 지도긴관인 이즈라엘 하이파 소재 [만죽 정의의 전당]에 근거한다. 바하룰라는 세계공통어 및 공통문자 채용을 위해서 두가지 단계를 거칠 것이라고 예견하였다.
"그 첫 단계는, 전세계의 학교에서 모국어 이외에 제2외국어(보조어)로 가르치고 있는 기존언어 또는 인공어 중에 한가지를 선택한다. . . 그리고 먼 훗날에 둘째 단계는 한가지 말과 글을 채택하게 된다.“(Kitab-I-Aqdas, noto 193)
한편 압둘 바하는 다음과 같이 말하였다.
"에스페란토어에 관해서 글을 썻지요. 확실히 에스페란토는 보급되어 세계화될 것입니다. 그러나 후에 이 보다도 더 완전한 언어 또는 같은 에스페란토라도 수정되고 개량되어서 세계화될 것입니다. 확신을 가지고 자멘호프 박사를 도와서 그가 인류사회에 커다란 공헌을 하기를 바랍니다.“(1913년, 독일 에스페란토 대회에서의 연설)
". . .모든 사람이 다 사용할 수 있는 하나의 보조어를 채택하는 것이 가장 좋은 해결방법입니다. 자멘호프 박사가 바로 그러한 말의 창시자입니다. 이 언어를 전 세계의 공립학교에서 가르치게 되면 사람들은 높은 문화수준에 도달하게 되고, 모든 사람이 모국어와 국제공통어 두 가지만 배우면 될 것입니다. . . 따라서 세계 사람을 통합하는데 국제보조어가 가장 기본이 되며 종교도 통합할 수 있는 가능성이 생기게 될 것입니다. . . . 한 가지 말로 전세계사람이 서로 이해한다면 얼마나 아름답고 놀랄만한 일이겠습니까? 그때에는 동양과 서양이 통합되고 우리는 마치 하나의 민족처럼 될 것입니다.”(압둘 바하의 말, "Germana Esperantisto", 1913년 5월호)
바하이교에 관해서 처음으로 언급한 것은 아마 “America Esperantisto" 1911년 12월호이었을 것이다. 이 기사는 세계종교통합운동의 일환으로 바하이교를 소개하고 있다. 1913-14년에는 바하울라의 장남 압둘 바하의 유럽 및 미국 여행에 관한 기사가 자주 나왔다. 에스페란토 대회에서 행한 연설이 두 번 에스페란토 잡지에 보도되었다. 즉 벌써 그 당시 초기의 바하이신도들은 에스페란토의 도움으로 활동하였다. 압둘바하는 바하이교도들에게 에스페란토운동을 알리면서 에스페란토를 배워서 서양 에스페란티스토들과 협력하도록 권장하였다. 그리고 이란과 메자지오에의 에스페란토 도입을 강력히 지지하였다. 뿐만 아니라 바하이교를 동아시아, 일본, 중국에 소개한 사람들은 열성적인 에스페란티스토들이었는데 이들은 에스페란토에 의한 전교 뿐 만 아니라 에스페란토 자체를 위해서도 활동하였다.
유명한 바하이교도인 Martha Root는 1925년 세계에스페란토대회에서의 바하이 활동을 조직, 지휘하였는데, 이 활동을 통하여 자멘호프의 장녀 Lidia가 바하이교신자가 되었다. 1925년에는 또 국제 바하이 에스페란토 잡지인 동시에 출판사인 “La Nova Tago"가 창설되었다. 여기에는 F. Gerstner, H. Grossman, Martha Root, Lidia Zamenhof, J. Esslemont, Avgust Forel등이 활동하였는데 상당기간 동안 이 잡지는 번창하였다. F. Gerstner 는 다음과 같이 술회하였다.
“우리는 1) 에스페란티스토들에게 바하이운동을 알리고, 2) 바하이교도들에게 에스페란토를 보급하고자 한다.”
에스페란토주의와 바하이주의의 관계는 제1차 세계대전 이전에 시작되었는데 그것이 계기가 되어 1972년에는 바하이 에스페란토연맹(BEL)이 창설되었다.
바하이교의 정신과 에스페란토
“"전 인류가 하나의 언어와 하나의 종교를 가지게 되어야만 종족간의 분열과 증오가 살아질 것이다." (L. L. Zamenhof)
자멘호프의 저서를 연구해 보면 인류를 평화롭고 정의로운 “하나의 커다란 가족”으로 묶는 것이 모든 것의 본질이란 것을 알 수 있는데, 인류의 통합은 언어 및 종교의 두가지 분야에서 이루어져야 한다. 자멘호프에게는 에스페란토는 사람이 단지 말만 서로 아해할 수 있는 것 이상의 더 큰 목적을 위한 수단이었다. 그는 “인류의 형제화”를 목표로 하였다. 그래서 그는 국제공통어와 동시에 각 종교간의 연결 교량으로서 국제공통윤리를 생각하였다. 자멘호프이 인류인주의 개념은 “만물을 창조한 신비스러운 단 하나뿐인 신, 커다란 가족으로 같이 살아 갈 단 하나의 인류, 과거 위인들의 가르침의 기본 취지의 통합 및 종교, 과학 및 국제보조어간의 조화”를 말한다.
바하이교는 하나의 신, 하나의 종교, 하나의 인류를 가르친다. 그래서 “통합을 위한 7개의 촛불”을 말한 압둘바하의 생애에서 이러한 생각이 자멘호프의 생각과 잘 일치한다는 것을 알 수 있다. 즉
첫째 촛불: 정치분야의 통합
둘째 촛불: 사고방식의 통합
셋째 촛불: 자유의 통합
넷째 촛불: 종교의 통합
다섯째 촛불: 민족의 통합
여섯째 촛불: 종족의 통합
일곱째 촛불: 언어의 통합
잡지 “Nova Tago"에 나타난 바하이교도들의 기사들을 보면 에스페란토가 바로 바하이가 예언한 국제 보조언어임을 알 수 있다. 자멘호프의 딸 Lidia Zamenhof는 편지(1938년 3월)에 다음과 같이 썼다. ”내가 신봉하는 언어가, 그 언어의 창시자는 모르고 있었지만, 바아룰라의 직접적인 영향을 받아 창안되었다고 나는 확신한다.“
바하이교의 핵심은 다른 모든 진보적인 종교와 마찬가지로 에스페란토와 흡사하다 즉 사랑과, 진리 추구와 창조주의 숭배를 통하여 다양성 속에서 단일성을 추구하는 것이다.
사람은 강압과 억압이 아닌 사랑과 자비로 대하여야 한다. 이것이 지금까지의 하느님의 뜻이고 앞으로도 그러할 것이다. Bab("대문"- 바하룰라의 선배, 1819-1850)
-------
기독교와 에스페란토
마영태 / 한국에스페란토협회 어학위원장
신사 숙녀 여러분 안녕하십니까? 오늘 이 심포지오는, 모든 분야에서 에스페란토를 도입하고 활용함으로써 전 인류에게 에스페란토를 보급한다는 에스페란토운동의 목적을 달성하기 위해 마련된 자리라고 생각합니다.
우리 기독교계에서는 일찍이 1910년대 초에 에스페란토를 도입하여 기독교계 안에 에스페란토를, 에스페란토계에 기독교 복음을 전파한다는 목표를 가지고, KELI, IKUE와 같은 조직을 출범하고, 에스페란토판 성서와 찬송가 출간, 기관지 발간, 연합예배, 기독교인 에스페란토 대회 등의 활동을 해 왔습니다.
저는 우선 기독교란 무엇인가에 관하여 말씀드리겠습니다. 여타의 종교처럼, 기독교도 ‘복을 비는 종교’다, ‘죽어서 천당 가기 위한 종교’다 라고 사람들은 생각을 하는 것 같습니다. 그러나 이것은, 나무로 비유를 하면 근본되는 줄기는 보지 못하고 잔가지에 대해서만 말을 하는 것입니다.
요즘 전 세계 에스페란토계에서 공전(空前)의 대히트를 하고 있는 책이 있다면 아마도 Boris Kolker가 지은 Vojaĝo en Esperanto-lando일 것입니다. 이 책은 수년에 걸쳐 소위 스테디셀러가 되었고 홈페이지까지 나와 독자들의 독후감 소개와 일독(一讀)을 권하는 기사가 넘칠 정도가 되었습니다.
그 책의 도입부분에 보면 ‘페레스트로이카’라는 말이 나옵니다. 당시 이 말은 러시의 개혁과 개방을 주도한 용어인데, 이 말을 두고 Boris Kolker는, ‘무엇을 개혁하고 개방한다는 말인가? 진정한 페레스트로이카는 우리 러시아의 본래의 모습을 되찾자는 운동이다’라고 말하고 있습니다.
그렇습니다. 이와 마찬가지로 하나님을 믿고 섬기는 일은, 어떤 복을 빌거나 죽어서 천당 간다는 차원을 넘어서 ‘죄로 인하여 타락한 우리 인간이 그 본래의 모습을 되찾자는 것’입니다. 이것이 기독교의 근본 교리요 취지입니다.
이 시간에 저는 다음과 같은 다섯 단계로 이런 문제에 관해 말씀드리겠습니다.
1. 우리 인간의 본래의 모습은 어떤 것일까?
2. 그런데 어떻게 해서 인간은 그 본래의 모습을 잃고 하나님을 떠나게 되었나?
3. 기독교는 이런 타락한 인류를 과연 구원할 수 있을까?
4. 에스페란토는 기독교에 어떤 언어이며, 에스페란토의 보급을 위해 기독교는 무엇을 할 수 있을까?
5. 에스페란토와 관련된 기독교 단체들은 어떤 것들이 있고 그 활동상은?
------ * --------
1. 우리 인간의 본래의 모습은 어떤 것일까?
성경말씀에 보면, 태초에 하나님은 천지를 창조하시고 그 가운데 인간을 창조하셨습니다. 하나님께서 창조하신 이 모든 우주 만물을 누리며 에덴동산에서 슬픔, 고통, 눈물, 죽음, 이별 같은 것을 모르고 행복하게 살도록 인간은 창조되었다는 말입니다.
이것이 우리 인간의 본래 모습입니다. 중요한 것은, 성경말씀이란, ‘천지가 없어지기 전에 다 이루어진다(마5:18)’는 ‘하나님의 말씀’이요 ‘영생의 말씀’이라는 것입니다(마태복음 5:18).
2. 그런데 어떻게 해서 인간이 그 본래의 모습을 잃고 하나님을 떠나게 되었나?
죄가 인간으로 하여금 본래의 모습에서 떠나 타락한 인간이 되게 하였습니다.
죄가 무엇이기에 인간으로 하여금 본래의 모습에서 떠나 타락한 인간이 되게 하였을까요?
‘죄’란 헬라어로 하마르티아라고 합니다. 이는 활을 쏘았을 때 날아간 화살이 과녁에 맞지 않고 빗나가는 것을 뜻합니다.
이와 같이 죄란, 인간이 하나님의 뜻과 일치하지 않고 빗나가는 삶을 사는 것, 이것이 죄인 것입니다.
하나님은, 에덴동산의 모든 과실은 따먹되 동산 한 가운데 있는 나무의 열매는 따먹지 말라고(창3:3) 말씀했습니다. 이는 하나님의 권위의 상징이요 인간은 본래의 성결한 모습을 유지하는 ‘비결’이었습니다.
그런데 그만 이 말씀을 잊고, 하나님처럼 눈이 밝아지고 지혜로워진다는 사탄의 유혹에 넘어가 그 금단의 열매를 따먹었습니다(창3:4). 이것이 인간이 지은 최초의 죄입니다.
죄를 지은 후 인간은 하나님을 두려워하고 피하기 시작했습니다. 그리고 그 죄의 대가는 질병, 고통, 죽음이었고, 그렇게 해서 ‘불행’이라는 것이 이 세상에 들어오게 되었습니다.
그 후 인간은 에덴에서 쫓겨났고 ‘본래의 모습’을 잃게 되었습니다. 이렇게 해서 ‘원죄(原罪)’라는 것이 세상에 들어왔고 모든 인류는 이 원죄를 안고 세상에 태어나 죄 가운데 살다고 죄를 짊어지고 죽어가게 된 것입니다.
이사야 59장 1절과 2절에 보면, "여호와의 손이 짧아 구원치 못하심도 아니요 귀가 둔하여 듣지 못하심도 아니라 오직 너희 죄악이 너희와 너희 하나님 사이를 내었고 너희 죄가 그 얼굴을 가려서 너희를 듣지 않으시게 함이니 라"고 되어 있습니다. 인간이 지은 죄는 인간과 하나님 사이에 담을 쌓았고 대화가 단절된 삶을 살게 했습니다.
3. 기독교는 이런 타락한 인간을 과연 구원할까요?
옛날 우리나라 조선 시대에는, 부자가 죄를 지었을 때 돈을 주고 가난한 사람을 사서 대신 매를 맞게 하면 그 죄가 사해졌다고 합니다.
그러나 하나님 앞에 지은 우리 인간의 죄는 그런 식으로는 용서를 받을 수가 없습니다. 어떤 인간도 대신할 수 없는 게 바로 원죄(原罪)입니다.
기독교란, 하나님의 아들 예수께서 이 땅에 인간의 몸으로 오셔서 우리의 죄를 대신 갚아주시려고 십자가 위에서 피흘려 죽으심으로 우리 죄를 대속(代贖)하셨고, 장사한 지 사흘 만에 부활하심으로 누구든지 예수님을 믿으면 죽음의 권세에서 부활한다는 ‘소망’을 안겨 준 종교입니다. 성경말씀이 이것을 증거하고 있습니다. 할렐루야!
성경은 사람이 자기 뜻대로 집필한 것이 아니라 성령의 감동을 받은 인간이 썼으며(벧후1:21), 1600년간 40여명이 쓴 역사적 대 기록인 것입니다.
4. 에스페란토는 기독교에 어떤 언어이며, 에스페란토 운동을 위해 기독교는 무엇을 할 수 있을까요?
에스페란토는 현재 100여개 나라 이상 대부분의 문명세계에 전파된 국제어입니다. 누구나 민족과 종교를 초월하여 평등하게 사용하는 국제어이기에 누구와도 평등하게 격의 없이 대화를 가능케 해주는 평등한 언어이지요.
세상 끝까지 복음을 전파하라는 하나님의 지상명령을 수행하기 위하여 우리에게 필요한 것은 평등한 언어소통을 위해 평등한 언어, 쉽게 배울 수 있는 언어가 필요합니다. 그런 의미에서 에스페란토는 기독교 복음 전파에 안성맞춤인 것입니다.
오늘날 이 지구는 국경을 초월한 지구촌시대가 되었습니다. 마음만 먹으면 누구나 쉽게 해외여행을 할 수 있게 되었습니다. 이에 우리 기독교인들은 에스페란토로 무장한 선교사를 양성하여 해외에 선교활동을 해야 할 것입니다.
이와 같이 에스페란토를 활용하고자 하는 기독교계의 노력은, 비에스페란티스토 기독교인들에게 에스페란토의 숭고한 정신과 실용성을 자연스럽게 소개하게 될 것이며, finvenkismo 즉, 온 인류가 에스페란토를 사용하는 그 날을 앞당겨 실현하는데 일조를 할 것입니다.
5. 에스페란토와 관련된 기독교 단체들은 어떤 것이 있으며 그 활동상은?
에스페란토와 관련된 기독교 단체에는 KELI, IKUE, IBM 등이 있습니다.
▣ KELI는 Kristana Esperantista Ligo Internacia(국제기독교에스페란티스토연맹)의 약자입니다.
KELI는, 1911년 벨기에의 안티워프에서 열린 제7차 세계에스페란토대회 기간에 창설되었습니다. 그 창설 모임에는 다양한 성향의 기독교인들이 모였는데 주로 종교개혁 교회들로부터 많이 왔습니다.
KELI의 격월간 기관지인 Dia Regno(천국)은, KELI 창립 훨씬 전인 이미 1908년에 창간되었고 48 개국에 흩어져있는 회원들의 연결 끈이 되고 있습니다.
중요한 것은, 초창기부터 기본적인 기독교 문헌을 갖기 시작했다는 사실입니다. 1912년에 신약전서가 나왔고, 1926년에는 자멘호프가 번역한 구약전서가 발간되었습니다. 이것은 개인적으로 한 것이 아니고 영국과 또 다른 국가의 성서공회에 의해 출간되었습니다.
그 신구약성서들은 전 세게 모든 성서판매점에서 구할 수 있습니다.
1971년부터 KELI는 공식적인 찬송가책인 ‘Adoru Kantante'를 갖게 되었으며, 대부분 고전적인 곡으로 여러 나라에서 수집한 262곡을 수록하고 있으며 악보는 4부합창으로 구성되었다.
전후(戰後) KELI는, 실무적인 일, 공부, 레크레이션, 대회 개최국 알기, 지역 교회와의 접촉 등 잘 준비된 프로그램을 가지고 연차 대회를 개최하기 시작했습니다.
점진적으로 IKUE 즉, 로마가톨릭 에스페란토 연합과의 좋은 관계를 갖게 되면서 연차 대회는 공동으로 개최되었고, 드디어 1968년에는 제1차 에큐메니칼 대회를 Limburg/Lahn에서 개최하였니다. 대회에는 약 200여명이 참가하였는데 IKUE, KELI회원 외에 외부 사람들도 다수 참가하였습니다.
세계에스페란토가 열리는 기간에 IKUE와 KELI는 공동으로 연합예배를 드리기 위해 노력하고 있으며, 이 예배는 종종 대회 기간 중 가장 많이 모이는 프로그램 중 하나가 되었습니다.
KELI는, 맹인을 위해 봉사하고 있는 화란인 Jacques Tuinder씨의 활동을 초창기부터 지원했습니다. 요즈음은 KELI의 도움의 손길은 알바니아에 집중되고 있습니다.
KELI의 임무는 두 가지 방향으로 전개되고 있습니다: 교회와 기독교인 그룹에 에스페란토를 홍보하는 것과, 에스페란토 세계에 기독교를 홍보하는 것이 그것입니다.
한국에서는 1970년대 초, KELI 한국지부의 형태로 모임을 갖고 다음과 같은 활동을 하고 있습니다.
1. 에스페란토로 진행되는 예배: 기도, 찬양, 설교가 에스페란토로 진행됩니다.
2. “기독교란 무엇인가?(1988)” 번역
3. 에스페란토-한국어 신약전서(2003) 출간.
4. ‘내 영혼의 양식’ 발간(근간)
5. 교회에 에스페란토 도입, 교회 홈페이지를 통한 에스페란토 알리기
▣ IBM은, Internacia Biblia Misio(국제성서선교회)의 약자로서 영국과 호주에 본부가 있고, 전 세계 에스페란토계에 에스페란토 성서를 보급하며 복음을 전파하고 있습니다.
▣ IKUE는 Internacia Katolika Unuiĝo Esperantista(국제 가톨릭 에스페란티스토연맹)의 약자입니다. 1910년에 창설되었으며 현재 1,300 여명의 가톨릭 신자 회원을 갖고 있습니다. 기관지로는 격월간으로 Espero Katolika가 있습니다.
IKUE는, 복음전파, 교회 일치운동, 인간 상호이해, 형제애와 평화, 에큐메니컬 운동을 위해 창설되었습니다.
천주교에서는, 이미 교황 피오 10세와 수많은 추기경들과 주교들이 에스페란토 운동을 지지했습니다. 그리고 실제로 20세기에는 모든 교황들이 가톨릭 에스페란티스토들의 활동에 호의를 보였습니다.
20세기에 들어와 30년대 초에는 ‘Espero Katolika’지(誌)의 표지에 ‘1906년 6월 27일 교황 피오 10세의 축복과, 1920년 8월 20일 교황 베네딕토 15세의 축복과, 1924년 10월 11일 교황 피오 11세의 축복으로 명예롭게 된’이라는 문구가 적혀 있습니다.
또한 2002년 5월, 독일 함부르크에서는 ‘에스페란토, 교회를 위한 새로운 라틴어’라는 제목으로 가톨릭 포럼이 열렸는데, 5만여 명의 가톨릭 신자들이 참석한 가운데 이미 라틴어는 사어(死語)가 되어 가톨릭의 공용어로서는 부적하며 이를 대치할 언어로 에스페란토가 적합한 대안이라는 내용의 토론이 있었습니다.
또한 이 행사에 관한 기사가 미국의 유명 일간지인 USA Today지에 한 페이지 전면에 소개되어 많은 사람들의 눈길을 끌기도 하였다.
결론: 에스페란토가 수많은 사람들의 사랑을 받아 오늘의 국제어가 되었듯이 우리 종교계에서도 에스페란토가 사랑을 받아 많은 에스페란티스토 신자들이 태어나기를 기원합니다.
끝으로 나는 성서의 한 구절을 인용하며 말씀을 마치겠습니다:
“하나님이 세상을 이처럼 사랑하사 독생자를 주셨으니 이는 저를 믿는 자마다 멸망치 않고 영생을 얻게 하려 하심이니라(요한복은 3:16).”
경청해 주셔서 감사합니다.